چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی و تبیین ابعاد نظام سازی اسلامی در حوزه اجتماعی میباشد. روش این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی از نظر ماهیت کیفی است که بهطور خاص از تحلیل مضموم و گروه کانونی استفادهشده است. ابزار گردآوری دادهها بررسی متن آیات و تفاسیر از قرآن کریم بوده و در بخش گروه کانونی از نظر 8 نفر از اساتید صاحبنظر در رشتههای مدیریت و فقه اسلامی، استفاده گردیده است. یافتهها: در بخش تحلیل مضمونی با بهرهگیری از آیات قرآن 483 کد و مضمون اولیه احصاء شد پس از جمعآوری اطلاعات، مؤلفههای آن از طریق تحلیل مضامین استخراج و انتخاب مؤلفههای نظام سازی اسلامی با روش تشکیل نهایی گروه کانونی انجام شد. مؤلفههای نظام سازی اسلامی از نظر خبرگان، در هشت دسته مضامین فراگیر شامل: جامعه حق مدار، بصیرت اجتماعی، معنویت اجتماعی، ارتباطات اخلاقی، فضیلت اجتماعی، مشورت و مشارکت گرایی، شایستهسالاری، شفافیت، ایثار و فداکاری میباشد. نتیجهگیری: پس از شکلگیری مدل پژوهش از منظر گروه کانونی، مؤلفههای جامعه حق مدار، مشورت و مشارکت، شایستهسالاری و شفافیت، بیشترین نقش را در نظام سازی اسلامی را دارند.
خلاصه ماشینی:
تمدن اسلامی ، شکل جامع و فراگیری از اسلام است که بر ٤ رکن دین ، عقلانیت ، علم و اخلاق بنـا شـده اسـت ؛ و در زنجیـره ی پویـا و متکامل انقلاب ، نظام ، دولت ، جامعه و تمـدن اسـلامی ؛ در ابعـاد مختلـف فلسـفی علمـی ، فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی به صورت تدریجی و گام به گام پیش می رود و تحقق متعالی آن در دوران ظهور امکان پذیر خواهد شد (الویری و برزویی ، ١٣٩٤).
بـا توجـه بـه اهمیت علوم انسانی و نیاز به بازتعریف نظام جدید در راستای تحقق اهداف اسلامی بـرای رفع ایرادات موجود در جامعه و طراحی و اجرای نظامی کامل و مبتنی بر نیازهـای جامعـه اسلامی ؛ در این پژوهش به عنوان آغازگر راهی طولانی و مهم به مقولـه ی نظـام سـازی در حوزه ی اجتماعی پرداخته شده است .
مهم ترین مسئله ای که ذهن محقق را به خود مشغول نموده این است که ؛ تاکنون درآموزش عالی کشور پژوهشـی برای پرداختن به موضوع نظام سازی به صورت جدی و بـر اسـاس فقـه کـلان کـه همـان بهره گیری از قرآن کریم است تا نیازهای جامعه در بخش هـای مختلـف را برطـرف نمایـد صورت نگرفته است و تنها پژوهش ها بر اهمیت پرداختن به نظام سازی و تـذکر بـه لـزوم بازتعریف نظام های موجود در کشور از طریق بهره گیری از علم قرآن متمرکز بوده اند.