چکیده:
در عصری که شرکت ها برای بقا در بازارهای رقابتی با چالش های فراوانی روبرو هستند؛ سلامت مالی و شناسایی عواملی که منجر به بحران های مالی می شوند از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر محافظه کاری و ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت های آلتمن و جهت z ' پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. برای سنجش ریسک ورشکستگی از امتیاز تعیین ویژگی سود مبتنی بر داده های حسابداری از معیارهای کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیش بینی و هموار بودن استفاده شده است. نتایج برآورد رابطه فرضیه های پژوهش با استفاده از تکنیک داده های پانلی در نرم افزار ایویوز نسخه 7، برای 126 شرکت بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره 5 ساله 1389 تا 1393 حاکی از این است که
استفاده از محافظه کاری مشروط در حسابداری نه تنها تغییرات چشمگیری در کاهش ریسک ورشکستگی ایجاد نکرده است بلکه توانایی افزایش ریسک ورشکستگی مالی شرکتهای بورسی ایرانی را نیز داشته است. حتی مستعد افزایش درماندگی مالی شرکت های ایرانی بوده است. نتایج همچنین وجود رابطه تأثیر با اهمیت ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری را (کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، پیش بینی پذیری) بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت ها را تأیید می کند. به طور کلی یافته ها بیانگر آن است که ریسک ورشکستگی مالی شرکت بیشتر تحت تأثیر شرایط اقتصادی کشور، سیاست های تأمی ن مالی ، انداز ه شرکت، نو ع صنعت و بهبو د ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری است تا رویکردهای محافظه کارانه.
خلاصه ماشینی:
"فرضیه های پژوهش پیش بینی می شود ویژگی های کیفی سود و محافظه کاری حسابداری با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و عدم اطمینان اطلاعاتی تأمین کنندگان سرمایه شرکت ، افزایش نقدینگی و تسهیل فرآیند اجتناب از تشکیل پرونده رسمی برای ورشکستگی، میزان ریسک درماندگی مالی را کاهش دهد (بیدل و همکاران ، ٢٠١٠؛ ستایش و کریمی پور، ١٣٩٢).
تمامی ضرایب محاسبه شده برای هر یک از متغیرهای توضیحی و سطح معنیداری آن ها به جز متغیر مستقل یعنی نسبت جمع اقلام تعهدی غیرعملیاتی به کل داراییها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غیر مترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام کمتر از ٠/٠١ است و نشان می دهد بین شاخص های محافظه کاری مشروط در این پژوهش و رتبه 'z آلتمن به عنوان شاخص ریسک ورشکستگی مالی رابطه معناداری وجود ندارد.
ضرایب محاسبه شده برای هر یک از متغیرهای مستقل و سطح معنیداری آن ها به جز متغیر مستقل هموار بودن سود، کمتر از ٠/٠١ است و نشان می دهد بین ویژگی های کیفی حسابداری (کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، پیش بینی پذیری) و رتبه 'z آلتمن به عنوان شاخص ریسک ورشکستگی مالی رابطه منفی و معناداری وجود دارد.
خلاصه نتایج آزمون فرضیه های پژوهش در جدول شماره ٨ ارائه شده است (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به عدم تأیید فرضیه فرعی اول و دوم پژوهش که مربوط به تأثیر محافظه کاری مشروط بر رتبه 'z آلتمن هستند، فرضیه اصلی اول مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین محافظه کاری مشروط حسابداری و ریسک ورشکستگی مالی مورد تأیید قرار نمی گیرد."