چکیده:
اساطیر و حماسه ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند، از اینرو برای شناخت آثار حماسی باید عناصر اسطورهای را نیک شناخت. یکی از این عناصر اسطورهای که رمز هستی است و با اساطیر آفرینش، پیوندی ناگسستنی دارد، اسطورة «آب» است. این عنصر که به عنوان یکی از عناصر متضاد چهارگانة جهان مادی در نزد اکثر ملل، مظهر جاودانگی و تداوم حیات است، دارای نقش اسطورهای گشته است. در داستان کوراوغلو نقش اسطورهای آب در کنار کوه وآتش برجسته است. اسبان اسطورهای برآمده از آب، گذر از آب، قوشابولاغ که قهرمان داستان را فرهمند میکند و او را قدرت بازو، نعرة پهلوانی و هنر خنیاگری میبخشد با آب حیات ارتباط دارد، اگرچه نمود دیگر آب حیات را در آخر داستان میبینیم که کوراوغلو با خوردن آن به چهل تنان میپیوندد. نقش مشترک آب در داستان کوراوغلو و شاهنامه فردوسی و روایتهای شفاهی آن حماسی ملی ملتهای ترک زبان، نشان از ارتباط تنگاتنگ و ظریف فرهنگها با یکدیگر دارند. این مقاله به مقایسه
اسطوره آب در داستان حماسی کوراوغلو و شاهنامه فردوسی و روایتهای شفاهی میپردازد.
خلاصه ماشینی:
٣. پیشینۀ تحقیق در مورد اسطورٔە آب در شاهنامه تحقیقاتی چند صورت گرفته است که از آن جمله می توان به : اسطورٔە آب و بازتاب آن در داستان رستم و اسـفندیار (عـدنانی ، ١٣٧٩)، تحلیـل نقـش نمادین آب و نمودهای آن در شاهنامۀ فردوسی براسـاس روش نقـد اسـطوره ای (یـاحقی ، ١٣٨٨)، کهن نمونۀ آب و کـارکرد آن در اسـطوره و حماسـه (شـریفیان و همکـار، ١٣٩٠)، بررسی و تحلیل بازتاب اساطیری آب در شاهنامه فردوسی (طغیانی ، ١٣٩٠)، از هیرمنـد تـا تیبر، رمزگشایی اسطوره ای آب در شاهنامه و انه اید ویرژیل (محسنی نیا، ١٣٩٣) اشاره کـرد، اما در ایران اگرچه دربارٔە حماسۀ کوراوغلو- که بـه آذربایجـان نسـبت داده شـده اسـت - کارهای تحقیقی اندکی صورت گرفته ست که از آن جمله اثر ارزشمند کوراوغلو در افسانه و تاریخ (رئیس نیا، ١٣٦٦) و چند مقالـه از جملـه : بررسـی تطبیقـی داسـتان هـای رسـتم و کوراوغلو (رسمی ، ١٣٩٢)، بررسی تطبیقـی رخـش رسـتم و قیـرات کوراوغلـو (رسـمی ، ١٣٩٣)، پیوند عشق و حماسـه در شـاهنامه فردوسـی و داسـتان هـای کوراوغلـو (رسـمی ، ١٣٩٤)، بررسی تطبیقی آموزه های اخلاقی شاهنامه و داستان کوراوغلـو (رسـمی ، ١٣٩٤) و مقایسۀ نبرد پدر و پسر در داستان های «رستم و سهراب » و «کوراوغلو و کرداوغلو» (رسمی ، ١٣٩٥) اشاره کرد ولی دربارٔە اسطورٔە آب هیچ تحقیقی صورت نگرفته است .