چکیده:
برآورد نیاز آبی، از مهمترین عوامل در مدیریت منابع آب و از ضروریات هر طرح آبیاری و زهکشی بهشمار میرود. برای تعیین نیاز آبی، بایستی تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع را برآورد کرد. با توجه به اینکه روشهای گوناگونی برای این منظور توصیه شده است، ولی انتخاب روش مناسب یکی از مشکلات تصمیمگیری در این مورد است. در این پژوهش از پنج ایستگاه منتخب در استان کرمانشاه با طول دورهی آماری بین 17 تا 54 سال استفاده شده است. روشهای محاسبه ET0 به پنج روش فائو ـ پنمن ـ مانتیث، ترنت وایت، بلانی کریدل اصلاح شده، هارگریوز و پنمن اصلاح شده بر اساس دادههای ماهانه و سالانه است. با بررسی مقادیر محاسبه شده برای تبخیر و تعرق پتانسیل و با توجه به توصیههای سازمان هواشناسی جهانی، از بین پنج روش فوق، مشخص شد که روش فائو ـ پنمن ـ مانتیث، برآورد دقیقتری برای ارائه میکند. همچنین نتایج نشان داد که حداکثر میزان ماهانه و سالانه، بهترتیب 5/ 8 و 9/ 48 میلیمتر مربوط به ایستگاه روانسر و حداقل آن بهترتیب 8/ 5 و 4/ 38 میلیمتر مربوط به ایستگاه کنگاور است و بیشترین نیاز آبی سالانه برای ایستگاه روانسر با مقدار 3/ 923 میلیمتر بهدست آمد.
Estimating thewater requirement is among themost important factors inthedesign ofirrigationand water resources management. Todetermine thewater requirement, the evaporation-transpiration point of thereference crop should be estimated. Given that avariety of methodshave beenrecommended in this regards, selectingthe appropriate methodis a hard and complex task.Inthisstudy,fiveselectedstationsinKermanshah provinceduring theperiodbetween 17 and54yearswere used. Five methods including FAO - Penman-Monteith, Thornthwaite, Modified Blaney-Criddle, modifiedHargreavesandPenman have been used to do the needed calculations which are done based onmonthly and annualdata. Thecalculatedvaluesofthe potential evaporation-transpirationandtherecommendations of theWorld Meteorological Organization indicated that of the fivemethods mentioned aboveFAO - Penman-Monteithprovidesa moreaccurate estimate. Theresultsshowed thatthemonthly and annualmaximum ET0 were8.5and48.9millimeterswhich was forRavansarstationand the minimumorder of5.8and38.4mmwhich was experienced in Kangavarstation, and finally it showed that the maximumannualwater requirementforRavansarstationis923.3mm.
خلاصه ماشینی:
"سپس با استفاده از نرمافزار Crop water و روشهای مرسوم تجربی بر مبنای آمار متوسـط دمـا، حداقل و حداکثر دما (سلسیوس)، میانگین رطوبت نسبی (درصد)، میانگین سرعت باد (متر در ثانیه در ارتفـاع ٢ متری)، تعداد ساعت های آفتابی بر اساس دادههای روزانه ، مقادیر تبخیر ـ تعرق پتانسیل با اسـتفاده از پـنج روش متداول فائو ـ پنمن ـ مانتیث ، پنمن اصلاح شده، بلانی کریـدل اصـلاح شـده، ترنـت وایـت و هـارگریوز به دست آمد که این روشها را اکثر محققان برای کشور ایران مـورد اسـتفاده قـرار دادنـد.
بنابراین از آنجاکه پنج ایستگاه کرمانشاه، کنگاور، سرپل ذهاب، اسلام آباد غرب و روانسر از تمـام عوامـل مورد نیاز برای برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل به روش فـائو ـ پـنمن ـ مانتیـث (شـامل متوسـط دمـا، میـانگین حداقل و حداکثر دما، میانگین رطوبت نسبی، میانگین سرعت باد و تعداد ساعات روشنایی) برخوردار بـود و از سوی دیگر، بنابر پیشنهاد محققان صاحب نظر و سایر مراجع معتبر علمی، این روش در برآورد تبخیـر و تعـرق پتانسیل دارای رتبه ی اول و موقعیتی منحصربه فرد در سطح جهان است ، بنابراین روش فائو ـ پنمن ـ مانتیـث به عنوان بهترین روش انتخاب شد و بر اساس دادههای به دست آمده از ایـن روش، نیـاز آبـی محصـول زیتـون محاسبه (جدول شمارهی ٦) و سپس نقشه های هم تبخیر ماهانه (شکل های ٤ و ٥) و نیاز آبی سالانه رسم شـد (شکل شمارهی ٦)."