چکیده:
نهادینه شدن مشارکت در میان کشاورزان از مفاهیم بسیار مهم در توسعه روستایی است. هدف اصلی پژوهش حاضر تعریف و سنجش این مفهوم و بررسی عوامل تاثیرگذار بر آن است؛ و از میان عوامل مختلف، ویژگیهای شخصی، اجتماعی و اقتصادی در کانون توجه قرار دارد. همچنین، سطح مشارکت کشاورزان شامل مشاوره، مشارکت در مسائل اجرایی، ارزشیابی، مالی و بهرهمندی از منافع مشارکت تعریف و سنجیده شده، تاثیر آن بر متغیر وابسته بررسی میشود. جامعه آماری پژوهش (که طی دوره 1382 تا 1390 انجام شده) 1450 تن از ساکنان دهستان سگزآباد و حجم نمونه برابر با 138 نفر از سرپرستان خانوار است. نتایج نشان میدهد که اندازه خانوار با متغیر نهادینه شدن مشارکت همبستگی مثبت و معنیدار دارد؛ و مشارکت کشاورزان در اجرا، ارزشیابی و مسائل مالی و بهرهمندی آنها از منافع پروژه هم با نهادینه شدن مشارکت در میان کشاورزان رابطهای مستقیم و معنیدار دارد.
Institutionalization of participation among farmers is a very important issue in rural development. The main purpose of this study is to define and measure this concept and factors affecting it. Among different factors، the study considers personal، social and economic characteristics. In addition، the level of farmers’ participation (consultation، participation in implementation، financial matters، evaluation and benefiting from participation) is defined and measured and its impact on dependent variable is examined. Statistical population in this study، which has been carried out from 2003 to 2011، is 1450 residents of Sagzabad county and the sample size is equal to 138 heads of households. The results indicate that the only variable that has a significant and direct relationship with institutionalization of farmers’ participation is the size of household. Farmers’ participation in implementation، evaluation and financial issues and their benefit from the project relate directly and significantly to institutionalization of farmers’ participation.
خلاصه ماشینی:
"البته نباید فراموش کرد که مشـارکت پایـدار کشـاورزان در هر شکل و در هر سطح تنها در یک قالب نهادمند بروز و ظهور پیدا می کنـد کـه مهـم - ترین مؤلفة آن شاخص پایـداری اسـت (فلسـفی و حسـینی ، ١٣٨٤)؛ و تحقـق آن نیـز آشکارا در گرو پیاده سازی اصولی است که مهم ترین آنها عبارت اند از: ١‐ تغییر راهبرد برنامه ریزی و تصمیم سازی از رهیافت «بالا بـه پـایین » بـه رهیافـت «پایین به بالا»؛ ٢‐ هماهنگی و انسجام در مراحل مختلف طراحی ، اجرا و ارزشیابی فراینـد برنامـه - ریزی ترویجی ؛ ٣‐ مشارکت تمامی گروه های ذی نفع در مراحل مختلف طراحی ، اجـرا، ارزشـیابی و تسهیم منافع ؛ ٤‐ ترغیب به ایجاد فرایندی پویا در روستا به گونه ای که کشاورزان امـور مربـوط بـه خود را به دست گیرند و توانمندسازی روستاییان محور تمامی برنامه های توسـعة روستایی باشد (فلسفی ، ١٣٨٢).
جدول٥‐ نتایج همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته (مشارکت نهادینه ) با توجه به دیدگاه کشاورزان متغیر مستقل مقیاس r P سن فاصله ای ٠/١٥٢ ٠/٠٧٥ میزان تحصیلات نسبتی ٠/٠٣٩ ٠/٦٥٢ اندازة خانوار فاصله ای ٠/١٩١ ٠/٠٢٦ اراضی تحت مالکیت نسبتی ٠/٠٦٨ ٠/٤٣٣ مقدار درآمد سالانه فاصله ای ٠/١٣٨ ٠/١١٠ مشارکت فکری رتبه ای ٠/١٥٥ ٠/٠٧٠ مشارکت اجرایی رتبه ای ٠/١٨٥ ٠/٠١٣ بهره مندی ازمنافع پروژه رتبه ای ٠/٢١١ ٠/٠١٤ مشارکت درارزشیابی رتبه ای ٠/١٩٩ ٠/٠١٩ مشارکت مالی (عمرانی ) رتبه ای ٠/٢٤٢ ٠/٠٠٤ مشارکت مالی کشاورز رتبه ای ٠/١٧٥ ٠/٠٤١ منبع : پرسشنامه نتیجه گیری و پیشنهادها همان گونه که جدول٥ نشان مـی دهـد، بـین متغیرهـای مسـتقل همچـون سـن ، میـزان تحصیلات ، میزان اراضی تحت مالکیت ، مقدار درآمد سالانه ، ومیـزان مشـارکت فکـری کشاورزان و متغیر وابستة «میزان نهادینه شدن مشارکت آنهـا در تشـکل هـای تولیـدی ‐ صنفی » رابطة معنی دار وجود ندارد."