چکیده:
ظهور داعش در وضعیت شکنندهی خاورمیانه، تغییرات اساسی را در رفتار، موقعیت و وضعیت دولتها و نیروهای فروملی، قدرتهای منطقه و بینالمللی ایجاد نموده است. در این میان کردها، در کانون دگردیسیهای منطقهای ناشی از ظهور داعش قرار گرفتند. نوشتار حاضر تبیین میکند که ظهور داعش چه تاثیری را بر جایگاه و دگرگونی وضعیت سیاسی کردهای عراق و سوریه داشته است. مقاله با روندکاوی و بهرهگیری از روش تحلیلی، استدلال میکند که موجودیت داعش در کنار تهدیدات خاص خود برای کردها تبدیل به محرکی اساسی برای افزایش وزن سیاسی و پرستیژ بینالمللی آنها در سوریه و عراق شده است. در مجموع، کردهای سوریه با گذار از وضعیت انفعال سیاسی چند دههای، شمال سوریه را در قالب نظام کنفدرالیسم دموکراتیک تحت کنترل خود گرفتهاند. کردهای عراق نیز، در نتیجه ظهور داعش گامهایی جدی را در مسیر کسب استقلالخواهی بر داشتهاند. درک این مسائل، با یک سوال جدی همراه است؛ ظهور داعش چه تاثیری بر جایگاه و دگرگونی وضعیت سیاسی و نظامی کردها در عراق و سوریه داشته است؟
خلاصه ماشینی:
ظهور داعش و دگردیسی در رفتار کردها (سوریه و عراق ) روح الله طالبی آرانی ١ استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول ) یحیی زرین نرگس ٢ کارشناسی ارشد مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا دانشگاه شهید بهشتی تاریخ دریافت : ١٣٩٥/٠٣/٠١ تاریخ پذیرش : ١٣٩٥/٠٦/١١ فصلنامه علمی -پژوهشی چکیده ظهور داعش در وضعیت شکننده ی خاورمیانه ، تغییرات اساسی را در رفتار، موقعیت و وضعیت دولت ها و نیروهای فروملی ، قدرت های منطقه و بین المللی ایجاد نموده است .
پس از کشف نفت در حوالی کرکوک در سال ١٩٢٧ این استان همواره مورد منازعه نیروهای سیاسی عراقی و قدرت های منطقه ای و بین المللی از جمله دولت های بریتانیا و ترکیه بوده است ؛ اما آن چه امروزه کرکوک را به عنوان مسأله ای جدی در عراق بعد از ٢٠٠٣، مطرح کرده است مفاد ماده ١٤٠ قانون اساسی عراق می باشد (Nasri ٧٩ -٧٨ ,٢٠١٣ Salimi, Winter &).
در سوریه این فرصت سازی با ایجاد منطقه ی شبهه خودگردان ذیل مدیریت دموکراتیک ، ایجاد نیروهای سوریه دموکراتیک جهت مبارزه با داعش و جلب توجه بین المللی همراه بوده و در عراق نیز کردها با عنایت به وضعیت آشوب و بحرانی ظهور داعش ، در وهله ی نخست به سوی مناطق منازعه لشکرکشی نموده و آنها را فصلنامه علمی -پژوهشی به شکل یک طرفه به کنترل درآورده و در وهله ی دوم نیز زمینه را برای برگزاری رفراندوم و نیز پیگیری مطالبه ی استقلال خواهی در وضعیت متشنج عراق و به دور از چشمان حکومت مرکزی که درگیر مبارزه با داعش است ، فراهم دیده اند.