چکیده:
در تحقیقات مختلف الگوی برتری جانبی چشم و دست یکی از عوامل مهم در اجرای مهارتهای ورزشی ذکر شده است. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی اثر الگوی برتری جانبی چشم و دست بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال انجام گرفت. از بین 3000 دانشجوی دختر دانشگاه شهید چمران اهواز، 60 نفر، با دامنۀ سنی 22- 19 سال، بهصورت هدفمند بهعنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند و در دو گروه کنترل و تجربی (هر گروه 15 نفر همسو و 15 نفر دگرسو) قرار گرفتند. در ابتدا پیشآزمون پرتاب آزاد، از آزمودنیها بهعمل آمد، سپس پروتکل تمرینی شامل هشت هفته تمرین (24 جلسه تمرین و بهصورت سه جلسه در هفته) توسط آزمودنیها اجرا شد. در این مدت در مجموع از آزمودنیها، شش پسآزمون برای مشخص کردن مراحل یادگیری و یک هفته بعد از آخرین پسآزمون، آزمون یادداری بهعمل آمد. نتایج نشان داد که بین افراد همسو و دگرسو (گروه تجربی) در مراحل شناختی (000/0 =sig) و تداعی (000/0=sig) اکتساب مهارت پرتاب آزاد بسکتبال تفاوت معناداری وجود داشت و عملکرد افراد همسو بهتر بود، درحالیکه در مراحل خودکاری (105/0= sig) و یادداری (086/0 =sig) تفاوت معناداری در عملکرد افراد همسو و دگرسو مشاهده نشد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، به مربیان توصیه میشود پس از انجام تمرینات زیاد (فراوان) به شناسایی افراد برتر اقدام کنند، تا بهاشتباه نتیجۀ اجرا به یادگیری تعمیم داده نشود.
خلاصه ماشینی:
در همين زمينه، چشم برتر، چشمي است كه 11 Lateral dominance Motor asymmetry Symmetrical paired limbs Sensory organs Asymmetric Handedness Footedness Eyedness Earedness Lund چشم ديگر را در انجام وظايفي كه مستلزم رديابي و تثبيت بينايي است، هدايت مي كند (30).
در برخي تحقيقات نتايج جالب توجهي به دست آمده و تفاوتي ميان افراد همسو و دگرسو مشاهده نشده است؛ براي مثال پژوهش هاي كلاسي و همكاران (1996) و لابي (1998) در بيسبال حرفه اي (12،22)، رازقي و همكاران (2012) در پرتاب دارت (33)، نبوي و همكاران (2013) در پرتاب آزاد بسكتبال افراد ماهر (27) تقي زاده، دانشفر و شجاعي (1393) در اجراي مهارتهاي فورهند و بك هند بازيكنان ماهر تنيس روي مي يكي از ويژگيهاي مهم يادگيري حركتي اين است كه تمام افراد براي يادگيري يك مهارت، مراحل مشخصي را 4 osner"/> & Posner"/> (1976)، با ارائة مدل كلاسيك يادگيري بيان كردند كه اكتساب و يادگيري مهارتهاي حركتي شامل سه 5 ive stage"/>" Cognitive stage"/ Shick 3..
ازاين رو پژوهش حاضر با هدف بررسي عملكرد و يادگيري افراد همسو و دگرسو (چشم و دست برتر) در مراحل مختلف اكتساب (شناختي، تداعي و خودكاري) و يادداري مهارت پرتاب آزاد بسكتبال در دو گروه كنترل و تجربي انجام گرفت.
"Is the pattern of eye-hand dominance (ipsilateral vs contralateral) of significance on free throw shooting accuracy in basketball?" Proceedings of the 10th World Congress of Sport Psychology, Skiathos Island, Greece pp: 52-53.