چکیده:
سوال اصلی پژوهش این است که «فراروانشناسی» در روانشناسی اسلامی چه جایگاهی دارد؟ آیا میتوان در روانشناسی اسلامی، از «فراروانشناسی» بینیاز بود؟ روش این پژوهش عبارت است از: تحلیل محتوای متون دینی و روانشناختی بهصورت نظری و مفهومی. دستاوردهای پژوهش نیز عبارت است از: 1. «فراروانشناسی» در روانشناسی معاصر وارد شده است؛ 2. تجلیات و مصادیق فراروانشناسی در بعضی جوامع امروزی، بسیار متنوع و زیاد است؛ 3. روانشناسی اسلامی، بهتناسب موضوعاتی مثل «ایمان به غیب»، «انگیزههای متعالی»، «ادراکات فراحسی» و... که مطرح میکند، ارتباط روشنی با «فراروانشناسی» ایجاد میکند؛ 4. اگر بخواهیم رفتارهای انسان را در مقیاس دنیا و آخرت بررسی روانشناختی کنیم، چارهای نداریم جز اینکه به امور فراروانشناختی نیز توجه داشته باشیم.
خلاصه ماشینی:
کتابها و مقالات فراوانی نوشته شده و به فارسی هم ترجمه شده است؛ اما مورد بحث در این پژوهش نیست و به سؤال پژوهش مرتبط نمیشود، لذا بهتفصیل، همة آنها را معرفی نمیکنیم؛ لکن به بعضی موارد به اختصار اشاره میشود: - اروین، هروی جی، 1389، مقدمهای بر فراروانشناسی، ترجمه سیداحمد جلالی؛ - ایوان کاستلان، 1368، پیراروانشناسی، ترجمه شهرنوش پارسیپور؛ - آیزنک و همکاران، 1376، روح و دانش جدید، ترجمه محمدرضا غفاری؛ - ولمن، بنجامین، 1375، اختلالات روان-تنی، ترجمه بهمن نجاریان و همکاران؛ - چوییرا، دیپک، 1374، ذهن بیانتها، جسم پُردوام: کوانتوم و پیرنشدن، ترجمه مهدی قراچهداغی؛ - طاووسی (معروف به کابوک)، شعبان، 1366، روانشناسی هیپنوتیزم؛ - عبید، رئوف، 1371، انسان روح است، نه جسد، ترجمه زینالعابدین کاظمی خلخالی؛ - الماسیان، حسین، 1368، قوای نامرئی در بیان علوم مغناطیس؛ - هامفری، نائومی، 1370، مدیتیشن، ترجمه رضا جمالیان؛ - ریچارد، بوتبی، 1386، فروید در مقام فیلسوف: فراروانشناسی پس از لاکان، ترجمه سهیل سمی؛ - شیروانی، علی، 1390، مقالة: تبیین فلسفی وقوع تجربه دینی از نظر ابنسینا؛ خط نشانِ مباحث فراروانشناسی در فلسفه و عرفان اسلامی، نیز فراتر از آن است که امکان نامبردن آنها در این مقاله باشد؛ لکن بعضی موارد را که در این پژوهش استفاده شده است، نام میبریم: - محمد بن علی، معروف به ابنعربی، 1381، الفتوحات المکیه، ترجمه محمد خواجوی؛ - ابنسینا، حسین، 1384، النفس من کتاب الشفاء، به تحقیق حسنزاده آملی؛ - حسنزاده آملی، حسن، 1371، عیون مسائل النفس؛ - همو، 1387، دروس معرفت نفس؛ - صدرالدین شیرازی، 1362، محمد ابن ابراهیم، مبدأ و معاد، ترجمه احمدبن الحسینی؛ - همو، 1981، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه.