طبیعی‌دان کردو مولف پیشگام کتاب رباتیک مقاله

کردها به عنوان بخشی از ساکنان جغرافیای میان رودان در ظهور و پویایی تمدن های این حوزه سهیم بوده اند و نقشی اساسی در بالندگی و پویایی علوم شرقی داشته اند. علوم تجربی و طبیعیات به مثابه مصداقی پویا و عینی از تمدن اسلامی در کردستان نیز رشد و پیشرفت چشمگیری داشته است مکانیک )علم الحیل( به عنوان شاخه ای از طبیعیات قدیم و ریاضی در تاریخ علوم دوره اسلامی از اهمیت والایی برخوردار بوده است. این دانش تعلیمی به عنوان جنبه کاربردی طبیعیات در خدمت ساخت، تعبیه و اختراع ابزارآلات و لوازم زندگی قرار می گرفت و در آرای دانشمندان اسلامی، از زمره علوم کاربردی و مفید قلمداد گردیده است، چنانکه کسانی چون ابن سینا، فارابی، رازی، ابوریحان، خازنی و... بدان پرداخت هاند، از جمله کسانی که به صورت تخصصی و کاربردی به مقوله مکانیک )علم الحیل( در بدیع الزمان ابوالعز بن اسماعیل بن « تمدن اسلامی پرداخته است، طبیعیدان برجسته کرد در قرن ششم هجری قمری در دیاربکر است؛ تلاش جزری در حوزه مکانیک » رزّاز جزری آنچنان بوده که امروزه او را پدر علم رباتیک در جهان لقب داده اند.