چکیده:
دستیابی به اهداف و چشم اندازهای گروههای اجتماعی بزرگ، مانند ملتها، جز در پرتو برانگیختگی عزم جمعی و خودباوری ملی ممکن نیست. مقاله حاضر تلاش می کند مفهوم خودباوری ملی را در نظام آموزش عالی کشور بررسی کند. هدف: هدف از این پژوهش، یافتن عوامل موثر بر خودباوری ملی در نظام دانشگاهی کشور است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، روش پژوهش کیفی است؛ برای گردآوری اطلاعات از ابزار مصاحبه و برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل تم استفاده شده است. یافته ها: یافته های حاصل از 25 مصاحبه انجام گرفته با 13 عضو هیات علمی و 12 دانشجوی تحصیلات تکمیلی، نشان دهنده 9 تم اصلی است که بر خودباوری ملی موثرند و عبارتند از: تجارب پیشین، اعتماد به توانایی و برنامه های سیاستگذاران، نهادی شدن چشم انداز، مقایسه با رقبا، جمع گرایی درون گروهی و جمع گرایی نهادی، مشارکت دانشگاه در امور جامعه، انگیزه های مادی در آموزش عالی، استقلال دانشگاهی و هویت دانشگاهی. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که منابع شکل گیری و عوامل موثر بر خودباوری در سطوح جمعی، مشابه سطح فردی نیستند. از این رو، خودباوری در سطح آموزش عالی و نظامهای دانشگاهی، متفاوت از مفهوم خودباوری در سطوح فردی است.
خلاصه ماشینی:
"یافته ها: یافته های حاصل از ٢٥ مصاحبۀ انجام گرفته با ١٣ عضو هیات علمی و ١٢ دانشجوی تحصیلات تکمیلی، نشاندهندة ٩ تم اصلی است که بر خودباوری ملی مؤثرند و عبارتند از: تجارب پیشین ، اعتماد به توانایی و برنامه های سیاستگذاران، نهادی شدن چشم انداز، مقایسه با رقبا، جمع گرایی درونگروهی و جمع گرایی نهادی، مشارکت دانشگاه در امور جامعه ، انگیزههای مادی در آموزش عالی، استقلال دانشگاهی و هویت دانشگاهی.
مطابق با مفهوم این تم ، مشخص بودن هویت دانشگاهی برای اعضای جامعۀ علمی و ارزیابی مثبت آنها از جایگاه علم در جامعه ، رابطۀ مستقیمی با ارتقای خودباوری ملی در دستیابی به اهداف چشم انداز دارد؛ زیرا در این صورت، تصور مطلوبتری از خود و فعالیتهای خود و نتیجه بخشی آنها خواهند داشت .
نتایج حاصل از تحقیق کنونی را با توجه به تمهای به دست آمده از پژوهش میتوان به ترتیب ذیل بیان کرد: موفقیتهای ملی (تجارب پیشین ): نتایج پژوهش نشان میدهد بازخوری که افراد از سوابق موفقیت پیشین در اجرای برنامه های بلندمدت ملی دریافت میکنند، ممکن است به صورت مستقیم بر میزان خودباوری ملی آنها اثرگذار باشد.
بدین ترتیب برای اینکه بتوان از این ویژگی استفاده کرد، پیشنهادهای ذیل قابل ارائه است : در مورد میزان تحقق اهداف چشم انداز طی سالهای سپری شده از اجرایی شدن آن (از سال ١٣٨٤)، باید اطلاعات دقیق و واقعی به افراد داده شود؛ حتی در صورتی که بازخوردها مثبت نباشد."