چکیده:
توسعه پایدار، مولفه های مختلف: اقتصادی، اجتماعی، توریستی، کالبدی و زیست محیطی را دربرمی گیرد. یکی از ارکان مهم در این رابطه، تغییر و تحولات کالبدی و کاربردی اراضی و ایجاد بسترهای حمل ونقل و تاثیر آن بر سکونتگاههای روستایی است. لذا، بسیاری از نقاط کشورمان به خاطر این گونه تغییرات، دچار تحولات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شده اند. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر ایجاد آزاد راه تهران - شمال بر توسعه روستاها و سکونتگاههای مسیر و تعیین و ارایه راهکارهای مناسب در
زمینه های: زیست محیطی، جمعیتی، اکولوژی جانوری، ساختار اجتماعی، صنعتی، خدماتی، مراتع و جنگل ها، زمین شناسی، کشاورزی، اراضی، دامپروری، گردشگری، ساختار اقتصادی، ترافیکی و حمل ونقل و مدیریت، با بهره گیری از روشAHP می باشد. در فرضیه تحقیق مطرح می شود که آزادراه تاثیرات مثبتی را بر سکونتگاههای روستایی مسیر عبور می گذارد و نیز اثرات و تغییرات زیست محیطی را برای ناحیه تحت نفوذ ایجاد می کند. روش تحقیق حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی است و از روش مطالعات میدانی در قالب مشاهده و... استفاده شده است.
چنین نتیجه گیری می شود که بسیاری از روستاهای مسیر که در بن بست قرار داشتند و تنها از طریق راه های محلی به سایر روستاها، دهستان ها، بخش ها و شهرها منتهی می شدند، پس از احداث آزادراه و سیر تکاملی آن، به شریان اصلی وصل شده و این جریان ضمن این که خود تحولات چشمگیری را در نواحی تحت نفوذ به همراه دارد، کمترین آسیب زیست محیطی را نیز درپی خواهد داشت.
خلاصه ماشینی:
هدف این تحقیق ، بررسی تأثیر ایجاد آزاد راه تهران- شمال بر توسعه روستاها و سکونتگاههای مسیر و تعیین و ارایه راهکارهای مناسب در زمینه های: زیست محیطی، جمعیتی، اکولوژی جانوری، ساختار اجتماعی، صنعتی ، خدماتی، مراتع و جنگل ها، زمین شناسی، کشاورزی، اراضی، دامپروری، گردشگری، ساختار اقتصادی، ترافیکی و حمل ونقل و مدیریت ، با بهرهگیری از روشAHP میباشد.
بدین ترتیب ، ارجحیت گزینه های برنامه ریزی و توسعه بهینه آزادراه تهران ـ شمال در مقیاس کلان (سه بخش البرز جنوبی ، البرز میانی و البرز شمالی ) و برای شاخص های انتخاب شده، از طریق به کارگیری مدل AHP بهرهگیری شده است .
با عنایت به بررسی های انجام شده، آزادراه تهران – شمال در توسعه پایدار سکونتگاههای روستایی مسیر بسیار اثرگذار می باشد و نیز این آزادراه تغییرات زیست محیطی قابل توجهی در نقاط اطراف ایجاد خواهد کرد، لذا فرضیه های تحقیق به اثبات می رسند.
بنابراین ، پیشنهاد می شود که چون امکان دارد تخریب احتمالی جنگل ها و قطع درختان در حواشی مسیر صورت پذیرد، نسبت به جنگل های دست کاشت اقدام شود و در زمینه سوء استفاده زمین خواران و فرصت طلبان و کسانی که به صورت قاچاق مبادرت به قطع درختان جنگلی می نمایند، از سوی مدیران و مسؤولین اقدامات شایسته و ضروری انجام گردد و کوچکترین فرصتی به افراد سودجو داده نشود، تا اتوبان مذکور با کمترین آسیب به محیط زیست ، بیشترین تأثیرات اقتصادی و اجتماعی را در راستای توسعه سکونتگاههای روستایی دربرداشته باشد.
(
, 
, 
)
