تحولات جنگ داخلی سوریه در آیینه دیدار پوتین و ترامپ مقاله

دو شهرک علوی نشین فوعه و کفریا، عاقبت پس از سه سال و سه ماه محاصره ، تخلیه شدند. هفت هزار سکنه این مناطق در حلب و حمص اسکان خواهند یافت و در مقابل ١٥٠٠ نفر از مخالفان از زندان های سوریه آزاد شدند. ترکیه در حالی که بر حضور نظامی خود در شــمال ســوریه افزوده اســت ، در واهمه دائمی نســبت به تهدیدهای جسته و گریخته مقامات روسیه در مورد حمله به ادلب قرار دارد. تحرکات مخالفان اسد در ادلب در این مدت شامل حملات ناگهانی پشت خطوط نیروهای اسد، کاربرد وسیع و بی سابقه حملات با پهپاد به پایگاه روسیه در لاذقیه و کوشش برای ریشه کنی حضور گسترده سلول های مخفی داعش در این منطقه بوده است . رژیم صهیونیستی به جز برخی اقدامات در مرز با جولان اشغالی (شلیک سه موشک پاتریوت و سرنگونی دو پهپاد در کنار انهدام ســه موضع کوچک ارتش ســوریه در این منطقه ) اقدام به چهار مورد حمله هوایی در ســوریه در الحره (در مرز سوریه و عراق )، دمشــق ، نیرب (حلب ) و تی -٤ (حمص ) کرد. حمله به الحره با ٥٢ شــهید و به نیرب با ١٥ شهید خونبارترین این حملات بود. حمله به الحره به سبب بعد مسافت تاکنون بی سابقه بود. همزمانی ســفر علی اکبر ولایتی ، مشــاور بین الملل رهبر معظم انقلاب اسلامی به روســیه با سفر بنیامین نتانیاهو به مسکو، شایعات و حساسیت ویژه ای پیرامون آن ایجاد کرد. نتانیاهو از روسیه به صراحت خواست تا «ایران را از سوریه بیرون کند» و ولایتی نیز ضمن تاکید بر مشروع بودن حضور ایران در سوریه به سبب اجازه دولت این کشور، نتانیاهو را دوره گرد خواند. مسئله حضور ایران در سوریه بی هیچ تردیدی در گفتگوهای ترامپ و پوتین در هلسینکی مطرح شده است . ظاهرا باید منتظر تداوم این گفتگوها بود. برخی مقامات آمریکایی (مانند مدیر اطلاعات ملی ) معتقدند روســیه اراده و توان بیرون کردن ایران از سوریه را ندارد و به علاوه به حضور ایران در سوریه از نظر مالی و نظامی محتاج است .

در حالی که تحرکات داعش در نواحی دورافتاده و اقدامات بازماندگان مخالفان اسد در شمال سوریه ادامه یافته، همه نگاه ها به دیدار رؤسای جمهور آمریکا و روسیه در هلسینکی دوخته شده بود تا شاید روزنه ای برای تعیین تکلیف نهایی جنگ داخلی سوریه پس از هفت سال یافته شود. برای مخالفان دولت سوریه، تنها یک حامی پروپاقرص باقی مانده: ترکیه که خود در شمال سوریه حضور مستقیم نظامی دارد. حسب شایعات منتشر شده و اظهارات مقامات روسیه، هیچ نیروی توافق های آستانه به باد برود، آن وقت چه خواهد شد؟ ایرانی یا وابسته به ایران در منطقه درعا و قنیطره وجود ندارد و مسئله حضور بدون هیچ تردیدی ترکیه تنها دو راه خواهد داشت؛ راه ایران در نزدیکی جولان (دست کم تا ۸۰ کیلومتری آن برای همیشه حل اول، که روی کاغذ ممکن اما دیوانه وار خواهد بود، شده است. (موشک های ضدهوایی برای مخالفان دولت سوریه در جریان درگیری در درعا، ۲۷۰ هزار غیرنظامی آواره شدند که نه تا بتوانند تهاجم زمینی و هوایی اسد و روسیه را دفع اردن و نه رژیم اسرائیل اجازه ورود آنها به مرز خود را ندادند. ترکیه با گسترش حضور نظامی خود حشد الشعبی عراق، با حضور میدانی در منطقه بمباران شده، نه رژیم اسرائیل در شمال سوریه از طریق توسعه پایگاههای موجود بلکه آمریکا را حست بازمانده مهمات هوابرد به جامانده مسئول این حمله (برای مثال احداث یک فرودگاه نظامی صحرایی در معرفی کرد. این تحریکات سبب شده تا سفیر روسیه تأکید کند که الگوی درعا می تواند به راحتی در مورد ادلب هم اجرا شود چون حضور تحریر الشام و حملات علیه لاذقیه تهدیدی جدی برای روسیه است.