چکیده:
فقدان نظام منسجم، مدوّن و معین ریتمیک-متریک برای ساز تمبک در همنوازی با سازهای ملودیک موسیقی کلاسیک حال حاضر ایران، موجب سردرگمی نوازندگان، آشفتگی اجراها و عدم دستیابی به نتایج دلخواه در همنوازیها وغیره میشود. مانند شاخههای دیگر علوم میتوان از تجارب موفق که به هر شکل پدیدآمدهاست به نتایجی برای رفع این مشکلات دست پیدا کرد. هدف کلی این مقاله ایجاد منبعی برای کمک به تدوین روش های علمی تر اجرا و آهنگسازی برای تمبک، توسط نوازندگان این ساز و آهنگسازان است. شیوهی تحقیق در مقالهی حاضر، توصیفیوتحلیلی میباشد. اطلاعات و دادههای اولیهی پژوهش از طریق آوانگاری و شنود آثار صوتی موجود، توسط نگارنده بهدستآمده است. جامعهی آماری در این تحقیق تمامی آثار صوتی از همنوازیها- شامل سازهای ملودیک و تمبک در موسیقی کلاسیک ایران می باشد. نمونهگیری به صورت غیرتصادفی و انتخابی است. دادههای تولیدشدهی مقاله شامل زمان و شکل ورود تمبک در ابتدای قطعه، میزاننماها، فیگورهای ریتمیک اجرایی تمبک و سایر سازها، تکنیکهای مورد استفادهی تمبک، اساس بداهه یا غیربداهه بودن،کمی و کیفی بودن ریتم اجرایی سازها، حضور و نقش تقسمات استقراضی، نسبت خط ریتم تمبک با ملودی، بخش پایانی و تمپو می باشد. نگارنده پساز بررسی موارد فوق و یافتن نتایجی کلی، با نگاهی بر تمام یافتهها، نتایج دقیقتر و جامعتری را نیز ارائه کرده است.