چکیده:
تمام ابعاد زندگی انسان با ساختار محیط اقلیمی او در ارتباط است. اقلیم بر بسیاری از موارد مانند شکل معماری، نوع خوراک، پوشاک و حتی آداب و رسوم تاثیر می گذارد. بدون شک آسایش زیستی در محیط مصنوع انسان تحت تاثیر شرایط محیطی و اقلیمی است، بنابراین انسان ناگزیر به شناخت شرایط اقلیمی محیط خود به منظور استفاده از امکانات و مواجهه با آن در شرایط سخت برای سازگاری است. امروزه اهمیت مطالعه اقلیم و بررسی اهمیت آن در معماری، منجر به انجام مطالعات و پژوهش هایی در این زمینه شده است. این مقاله در پی درک اصول حاکم بر معماری خانه های اهواز به عنوان یک معماری اقلیمی بوده است و هدف آن استخراج ویژگی های قابل تکرار در راستای دستیابی به اهداف معماری پایدار اقلیمی بود. با فهم کاربردی بودن ارزش های استخراج شده می توان به گونه ای از معماری دست یافت که به خوبی معماری گذشته و نیز پاسخگوی نیازهای انسانی امروز است. در این پژوهش، به بررسی عناصر معماری اقلیمی بناهای مسکونی، شناخت اصول طراحی در اقلیم گرم و مرطوب به عنوان اقلیم حاکم در این شهر، معرفی ده خانه از اهواز و در نهایت به بررسی اصول معماری همساز با اقلیم گرم و مرطوب در نمونه های موردی پرداخته شد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بود و از مطالعات کتابخانه ای و میدانی مانند بازدید و حضور در بنا استفاده شد. براساس پژوهش حاضر در مورد شش اصل پایداری در ده خانه، مواردی از قبیل نوع بافت، نسبت فضای خالی و پر، ایوان، درون گرایی، عناصر ایجاد سایه و الما نهای سبز، جهتگیری، تهویه طبیعی، مصالح بومی در معماری اقلیمی آنها تاثیرگذار بود ه اند.