چکیده:
در سالهای آغازین قرن بیستم میلادی، با معرفی عرصههای نوینی از علم زبانشناسی،کمکم توجه به توصیف زبانهای مختلف بر اساس معیارهای علمی و بیطرفانه معطوف شد. در میانه همان قرن دو کانادایی به نامهای ژان پل وینی و ژان داربلنه بر اساس الگوهای زبانشناسانه به توصیف روشهای مورد استفاده توسط مترجمان در برگردان متون فرانسه و انگلیسی به یکدیگر پرداختند و از آن زمان تا دوره معاصر روشهای ایشان مبنای نظری مطالعات گوناگونی در حوزه مطالعات ترجمه قرار گرفته است. مقاله حاضر کوشیده است با مدنظر قرار دادن تکنیکهای مطرح شده در روش وینی و داربلنه، به استخراج مثالهایی تطبیقی از ترجمه کتاب «الشحاذ» از نجیب محفوظ توسط محمد دهقانی با عنوان «گدا» بپردازد و درنهایت یک جمعبندی از تکنیکهای به کار گرفته شده در این ترجمه ارائه کرده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مترجم در ارائه ترجمهای شیوا به زبان فارسی، بیشتر از روشهای ترجمه غیرمستقیم بهره جسته و از میان تکنیکهای مختلف این روش نیز به همانندسازی روی آورده و با این تکنیک، ترجمهای نسبتا موفق ارائه کرده است.
خلاصه ماشینی:
مقاله حاضر کوشیده است با در نظر گرفتن تکنیک های مطـرح شـده در روش وینی و داربلنه (١٩٨٥ ,Darbelnet &Vinay )، به استخراج نمونـه هـای تطبیقی از ترجمه کتاب «الشحاذ» نجیـب محفـوظ بپـردازد کـه بـه وسـیلۀ محمـد دهقانی با نام «گدا» ترجمه شده است ، تا در نهایت جمع بندی از تکنیـک هـای بـه کار گرفته شده در این ترجمه ارائه دهد.
(Farzaneh همان گونه که اشاره شد، از دهۀ ١٩٧٠ به بعد، الگوها و نظریه های گوناگونی برای نقد ترجمـه و یا ارزیابی کیفیت آن ارائه شده است که در این میان ، نظریه وینـی و داربلنـه بسـیار اهمیـت دارد.
همچنین ، فرضیه پژوهش که در پیوند با پرسش مقالۀ حاضر است ، از ایـن قـرار اسـت که «با توجه به تفاوت های فرهنگی که بین دو زبان وجود دارد، پیش بینی می شود، مترجم بـرای از بین بردن خلأ ناشی از تفاوت فرهنگی ، به جای ترجمه تحت اللفظی از آوردن معـادل مناسـب بـرای ترجمه جملات استفاده کند تا برای خواننده زبان مقصد بیشتر قابل فهم باشد.
وی در این پژوهش دو نظریۀ تبدیل های ترجمه ای کـه متعلـق بـه کتفورد و وینی و داربلنه هستند، انتخاب کرده است .
تغییر بیان ، رویه ای است که از دیـدگاه وینـی و داربلنـه زمـانی محقـق مـی شـود کـه ترجمـه تحت اللفظی و یا حتی جابه جایی ، به گفتۀ دسـتوری درسـتی منجـر شـود، امـا آن ترجمـه در زبـان مقصد نامناسب به شمار آید، از این نوع ترجمه استفاده می شود.