چکیده:
پس از گذشت یک دهه از زمان تصویب نخستین متن قانونی کشور در خصوص مقررات حاکم بر رویه های اتخاذ حمایت های اقتضایی تجاری ، سال گذشته متن مزبور مورد بازنگری قرار گرفت و متن قانونی جدیدی در این خصوص جایگزین متن پیشین گردید و اینک یک سال است که متن قانونی جدید لازم الاجرا گردیده است. با این وجود، بازنگری متن مزبور هر چند با بهبودهای متنی قابل توجهی همراه بوده است همچنان به جهت کاستی های فرامتنی نتوانسته است سازو کار حمایت های اقتضایی تجاری را در حمایت از تولید ملی در ایران فعال سازد. این در حالی است که روند فزاینده و شتابانی از بکارگیری این اقدامات در جهان مشاهده می شود که کشورمان را نیز از دامنه شمول خود برکنار نداشته است. این مقاله، با نگرشی نقادانه بر کارکردهای حمایت های اقتضایی تجاری در جهان و ضرورت هایی که ایران با آن مواجه است به ارزیابی سازوکار حمایت های اقتضایی تجاری در ایران می پردازد.
A decade after the adoption of the first legal text of the country regarding the rules governing the procedures for the application of Trade Contingency Protections, the text was revised last year and a new legal text replaces the previous text in this regard. However, after more than one year passed from enforcement of new legislation, the revision of the text, albeit with significant text enhancements, has not yet been able to activate the mechanism of Trade Contingency Protections in support of national production in Iran, due to shortcomings beyond the text. While, there is an increasing trend in the use of these measures in the world, which has not put our country aside from its scope. This paper with a critical view examines the functions of Trade Contingency Protections in the world and the necessities that Iran is faced with.
خلاصه ماشینی:
p ,٢٠٠٥ WTO) موافقت نامه عمومی تجارت خدمات General Agreement on Trade in Services) ((GATS) در ماده ١٠ خـود کشـورها را ملـزم مـیدارد کـه مـذاکرات چندجانبـه ای در خصوص مسأله وضع اقدامات حفاظتی اضطراری بر پایه اصل عدم تبعیض انجام دهند.
در حقیقـت ، اقـدامات ضـدقیمت شـکنی (ضـــددامپینگ )(Antidumping measures) ، اقـــدامات جبرانـــی (ضـــدیارانه ای ) ( Countervailing measures) و اقدامات حفاظتی که با نادیده گرفتن تعهـدات تجـاری اولیه کشورها نسبت به یکـدیگر همراهنـد در مقـررات تجـاری بـین المللـی و سـازمان جهانی تجارت تحت اقتضائات خاصی تجویز شده اندو احراز شرایط لازم بـرای توسـل به چنین اقداماتی از طریق فرایند موسوم به تحقیقات صورت میگیرد که در آن لطمـات مهم و جدی ناشی از واردات به تولیدکنندگان داخلی مطابق با ضوابط خاص هر یک از این اقدامات احراز میگردد.
[٨] در اینجا باید اشاره نمود که اگرچه اقدامات حفاظتی و عوارض ضدقیمت شـکنی و جبرانی همگی زیر عنوان اقدامات اقتضایی قرار میگیرند، اما تفاوتهای مهمی میان آنهـا وجود دارد: اول این که اقدامات ضدقیمت شکنی و جبرانی تنهـا مـیتواننـد، بـه ترتیـب ، علیـه وارداتی که زیر قیمت (یعنی زیر ارزش عادی آنها) مـورد معاملـه قـرار مـیگیرنـد، یـا واردات برخوردار از یارانه مورد استفاده قرار گیرند و اعمال آنها مشروط به آن است که نشان داده شود که در اثر چنان وارداتی، صنعت داخلی دچار لطمه مهم شده اسـت .
حفظ اهمیت اقدامات اقتضایی در موافقت نامه های تجارت منطقه ای مـنعکس کننـده اقدام متوازن کننده ای است که دولتها وقتـی کـه در یـک موافقـت نامـه تجـارت آزاد بـه آزادسازیهای بیشتری متعهد میگردند نیاز به انجام آن دارند.
(
, 
, 
)
