چکیده:
در هزاره جدید؛ بهویژه پس از واقعه 11 سپتامبر 2001 و بهدنبال تحولات پس از قیامهای مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده جریانهای سلفی- تکفیری و قدرتیابی افراطگرایان مذهبی در خاورمیانه بوده است. جریانهای سلفی- تکفیری با عقبه ایدئولوژیک، در حلقه اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقهای و بینالمللی آن، بهطور خاص جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است که سلفیگری تکفیری در خاورمیانه، چه پیامدهایی برای جمهوری اسلامی ایران در پی داشته است؟ یافتههای پژوهش نشان داد که جریانهای سلفی- تکفیری بهعنوان عامل تهدید، بیثباتی و بینظمی در منطقه خاورمیانه علیرغم چالشهای آن برای جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف فرصتهای قابل توجهی نیز برای ایران بههمراه داشته است. روش جمعآوری اطلاعات پژوهش حاضر کتابخانهای و اسنادی و همچنین، یافتههای تحقیق به شیوهای توصیفی- تحلیلی بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
٢. فرصت هاي جريان هاي سلفي- تکفيري براي جمهوري اسلامي ايران موقعيت ژئوپليتيک ايران ، در ساختار فضايي ژئوپليتيک جهاني همراه با دارا بودن کدهاي ژئوپليتيک مؤثر و بسيار قوي در داخل کشورهاي همسايه و منطقه خاورميانه ، به گونه اي است که قدرت هاي جهاني و نيز کشورهاي هم منطقه با ايران را نسبت به تغيير در وزن ژئوپليتيک و تحولات داخلي و خارجي خود بسيار حساس کرده است ؛ زيرا در بسياري از موارد منافع ملي کشورهاي منطقه و منافع بازيگران داخلي کشورهاي منطقه در رابطه مستقيم با شرايط ژئوپليتيک و ژئواستراتژيک ايران و تصميمات رأس نظام سياسي ايران قرار دارد.
عملياتي شدن آموزش ها و آگاهي از انواع استراتژيها و تاکتيک هاي جنگ شهري و چريکي در صحنه نبرد، به رخ کشيدن قابليت هاي مستشاري نيروهاي نظامي ايران ، عملياتي کردن آموخته هاي نيروهاي جديد و جوان که امکان تجربه اندوزي از ميدان هاي نبرد نظير جنگ تحميلي را نداشتند، افزايش مانورهاي گسترده نظامي با هدف ارتقاي توان بازدارندگي؛ از جمله فرصت ها و مقدورات ظهور جريان هاي نوسلفي و گروه هاي سلفي-تکفيري براي جمهوري اسلامي ايران است (اسماعيل زاده امام قلي و احمدي فشارکي، ١٣٩٥: ١٣٧).
افزايش مشروعيت و اعتبار جبهه مقاومت : يکي از بزرگ ترين فرصت هايي که ظهور گروه هاي سلفي-تکفيري و به ويژه داعش براي جمهوري اسلامي ايران و به خصوص جبهه مقاومت به وجود آورده است ، مشروعيت بخشيدن به جبهه مقاومت در سوريه ، عراق ، فلسطين و لبنان است .