چکیده:
منطقه خاورمیانه یکی از کهن ترین مراکز پیدایش تمدن و شاهد ظهور چهار دیـن بـزرگ زرتشـت ، یهود، مسیح و اسلام بوده و همچنین محل اتصال سه قـاره آفریقـا، آسـیا و اروپـا مـیباشـد. وضـعیت جغرافیایی آن در طول تاریخ نه تنها امکان نقل و انتقال کالا بلکه امکان تبادل عقاید مختلـف را فـراهم آورده است . انتظار میرفت با خروج قـدرتهـای بیگانـه از خاورمیانـه و وجـود منـابع عظـیم فسـیلی و پتانسیل های دیگر این منطقـه ، خاورمیانـه در جایگـاه مناسـبی در مناسـبات جهـانی جـای گیـرد. امـا متاسفانه خاورمیانه نه تنها راه توسعه منطقی را نپیموده بلکه امروزه خاورمیانه تبدیل به منطقه ای شده که تضادهای قومی و قبیله ای و فرقه ای در آن شدت گرفته و به مهمترین مرکز ناآرامیها و بحرانهـای سیاسی و پرورش تروریسم تبدیل گردیده است . عوامل متعددی در بوجود آمدن ایـن معضـلات دخیـل اند که برخی از آنها متاثر از نقش استعمار، نظامهای حکومتی، محرومیت ، قومیت ، قبیله ، مذهب ، سنت ، فرهنگ و نبود زیرساخت های لازم اقتصادی، اجتماعی- سیاسی است . تمامی این عوامل در کندـد شـدن روند توسعه در خاورمیانه تاثیر بسزائی داشته و نتیجتا در اشاعه و گسترش تروریسم نقش بسزایی ایفـا نموده است . امروزه پدیده تروریسم در دنیا به یکی از مهـم تـرین مباحـث مهـم و تاثیرگـذار در مسـائل جهانی تبدیل و منطقه خاورمیانه بعنوان مرکز پرورش تروریسم شناخته شده است . این مقالـه در صـدد است تا ریشه ها، زمینه ها و مولفه های تاثیرگذار بر عواملی کـه موجـب ایجـاد تروریسـم در خاورمیانـه میشود، را مورد بررسی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
از این تاریخ به بعد پدیده تروریسم در خاورمیانه به عنوان مهمترین معضل منطقه ای و حتی جهانی تبدیل شده است بنحوی که وحشت از تروریسم در بین تمامی ملت های جهان شدیدا احساس می گردد.
با توجه به رویدادهای تروریستی در خاورمیانه در این پژوهش سعی می گردد ریشه ها و زمینه های ایجاد گسترش تروریسم در خاورمیانه را در یک روند علمی و با استفاده از روشهای توصیفی، میدانی و به دور از حب و بغض های سیاسی و ایدئولوژیکی بررسی کرده و در صدد پاسخ به این پرسش برائیم که این عوامل چگونه بر یکدیگر تأثیر می گذارند و نقش کدام عامل برجسته تر از دیگر عوامل بوده و چگونه نقشی در شکل گیری و گسترش تروریسم و گروههای خشونت طلب در منطقه خاورمیانه ایفا می کنند؟ ١.
در میثاقهای بین المللی نیز مبارزه خشونت آمیز علیه متجاوزین و اشغالگران سرزمین های دیگر عملی قانونی محسوب گردیده و جرم تروریستی بشمار نمی آید( واعظی، حسن ، تروریسم ، ریشه یابی تروریسم و اهداف آمریکا از لشکرکشی به جهان اسلام، تهران: سروش،١٣٨٠: ٢٨).
آن ها معتقدند که شکل گیری و تمایل به تروریسم در برخی از افراد این منطقه بدین دلیل است که جوامع آنها در گذشته و زمان حال با شکست و بی عدالتی روبرو بوده و علت اصلی شکست را در سیاست های استعماری قدرتهای بزرگ غربی می بینند و در صدد انتقام گرفتن از آنها بر می آیند.