چکیده:
مقاله حاضر با هدف بررسی ارتباط بین نواحی جغرافیایی و تنوعات گویش گیلکی انجام گرفته است. در این پژوهش تلاش گردید تا نشان داده شود در نواحی مختلف جغرافیایی، تفاوتهای گویشی هست. به این منظور دادههای رایج گیلکی از گویشوران گیلک زبان و صحبتهایشان جمع آوری گردید. بررسی دادهها در این پژوهش نشان داد که گویشهای گیلکی نواحی مختلف جغرافیایی (شرقی و غربی) تفاوتهایی دارند. نتایج حاکی از آن است که در نواحی مختلف جغرافیایی، تنوعات گویشی به لحاظ آوایی، دستوری و نحوی مشاهده میشود. لذا از این مطالعه این نتیجه حاصل شد که ناحیه جغرافیایی به عنوان یکی از متغیرهای غیر زبانی سبب گوناگونی گویشی میشود اما زبان فارسی در مقام زبان معیار و زبان غالب در جامعه بر
تنوعات گویشی تاثیر بسزایی دارد.
خلاصه ماشینی:
بررسی جامعه شناختی تنوع گویش گیلکی در مقایسه با زبان فارسی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مرجان حیدرپور میمه* mheydarpour@yahoo.
لذا از این مطالعه این نتیجه حاصل شد که ناحیه جغرافیایی به عنوان یکی از متغیرهای غیر زبانی سبب گوناگونی گویشی میشود اما زبان فارسی در مقام زبان معیار و زبان غالب در جامعه بر تنوعات گویشی تأثیر بسزایی دارد.
با این بررسی از یک سو به بقای گویش ها کمک می شود که داده های مناطق مختلف در بحث های علمی ثبت شوند و از سوی دیگر معیار جغرافیایی به عنوان یکی از عوامل مهم در ایجاد تنوعات زبانی مورد ارزیابی قرار میگیرد که تا چه حد قدرت گذشته خود را حفظ کرده است و زبان فارسی یا عوامل دیگری مانند مهاجرت بر کاهش نفوذ این عامل مهم تنوعات زبانی(یعنی مکان جغرافیایی و منطقه) تأثیرگذار بوده است.
(جدول 12) جدول 12حروف اضافه2 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} /ậ/ در گونه غربی و /ǝ/ در گیلکی شرقی معادل /be/ در زبان فارسی هستند و بعد از متمم خود قرار می گیرد.
(جدول 13) جدول 13 حروف اضافه 3 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 7-7- حرف ربط /u/ در گیلکی غربی و /o/ در گونه شرقی معادل حرف ربط /v/ در زبان فارسی هستند.
ناحیه جغرافیایی(جامعه زبانی آن ناحیه) به عنوان یکی از متغیرهای غیر زبانی در این تنوعات بی تأثیر نیست؛ اما با گسترش زبان معیار و افزایش مهاجرت به مناطق مختلف به نظر میرسد که تفاوت ها به ویژه در حوزه آوایی و نوع تلفظ کم رنگ شده است و زبان فارسی بر گیلکی تأثیر داشته است.