چکیده:
دفاع ملت ایران در جنگ تحمیلی، از نمونههای جهاد دفاعی است. امامخمینی6 بهعنوان فقیه و مرجع دینی، دفاع مقدس را رهبری کردند. این پژوهش تلاش دارد تا آراء فقهی امام خمینی6 نسبت به دفاع مقدس را تحلیل و تبیین کند، بر این اساس، احکام و مسائل جهاد دفاعی از دیدگاه فقها بررسی شده است و در ذیل هر یک از مسائل و احکام، آراء فقهی امام خمینی6 در دفاع مقدس تحلیل و واکاوی شده است.مسائلینظیر تقدّم دفاعبر سایرواجبات و وجوبدفاعبرهمةمسلمانان،ازمباحثمطرح شدهاست. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و در یافتة این پژوهش میتوان گفت: امام خمینی6 مباحث فقه الجهاد را عملیاتی کردهاند و آراء ایشان در دفاع مقدس کاملا متقن و مستند است و بر پایة فقه جواهری است و از جهت نظری با آراء مشهور فقهای امامیه تطابق دارد
خلاصه ماشینی:
در پژوهش پیشرو، بعد از تبیین ادلة وجوب جهاد دفاعی، مسائل و احکام مرتبط با این جهاد در کتب فقهی شیعه تشریح شده است و در هر یک از مباحث ارائه شده، آراء فقهی امام خمینی در دفاع مقدس نیز بیان شده است.
حضرت از این عمل نهی میکنند و یک صورت را استثناء میکنند و آن در جایی است که از هجوم دشمن بر کودکان و زنان مسلمانان ترسیده شود و با استفهام انکاری فرمودهاند: اگر لشکریان روم بر مسلمانان هجوم آورند، آیا شایسته نیست مسلمانان مانع هجوم آنها شوند؟ و تأکید کردهاند که مرزبانی جایز است؛ اما نبرد (ابتدایی) جایز نیست؛ مگر اینکه اصل و اساس اسلام در خطر بیفتد، که در این صورت نیز نبرد او برای حفظ خودش و دینش است نه دفاع از سران حکومت.
همچنین در تحریر الوسیلة نیز مینویسد: اگر دشمنی که از حملة او بر اساس اسلام و اجتماع مسلمین ترس است، شهرهای مسلمین یا مرزهای آنان را مورد هجوم قرار دهد، دفاع از مرزها بر مسلمانان به هر وسیلهای که ممکن است؛ ولو با بذل مال و جان، واجب است (همان، بیتا، ج1: 485).
وجوب دفاع، بر همة مسلمانان عالم یکی از مسائل مرتبط به جهاد دفاعی این است که وقتی اسلام و کیان کشور اسلامی در خطر قرار میگیرد، وجوب دفاع منحصر در مسلمانان مورد هجوم دشمن نیست؛ بلکه بر تمام مسلمانان در اقصی نقاط عالم دفاع واجب است؛ ولو اینکه از مرزهای نبرد فاصله داشته باشند و دور باشند (ابوالصلاح حلبی، 1403 : 246؛ شهید ثانی، 1413، ج3: 8؛ قمی گیلانی، 1413، ج1: 377؛ صاحبجواهر، بیتا، ج21: 19؛ خرازی، 1396: 48).