چکیده:
یکی از مهمترین شاخههای تحلیل گفتمان، تحلیل گفتمان روایی است. این نظریه از وسعت قابل ملاحظهای برخوردار است و محقّقان بزرگ و متعدّدی به ارایة آرای خود در این حوزه پرداختهاند. یکی از مهمترین این نظریهپردازان، اریک لاندوفسکی است. از نظریههای مهم و مشهور لاندوفسکی، پیرامون گفتمان روایی، «نظام ژرفساخت و روساخت روایی» یا با نام دیگر، زیباییآفرینی روایی است. البته درک کامل این نظریه، به آسانی ممکن نیست چرا که هم دارای گستردگی است و هم به لحاظ فکری، دارای پیچیدگی است اما میتوان گفت از نظریههای کاربردی و مناسب برای تحلیل متون داستانی و روایی است. هریک از دو نظام ژرفساخت و روساخت روایی، دارای مؤلّفهها و مصادیقی است. نظام روساخت شامل مؤلّفههایِ «انسجام جملات و بندها»، «یکپارچگی بندها در هرقسمت از متن»، «نمودار زبان و جنسیت» و «عنصر لحن» است و نظام ژرفساخت شامل مؤلّفههای «بینامتنیت همگون»، «نظام تصادف»، «نظام تعلیق» و «محور تنشی» است. در این مقاله، با توسّل به نظریة روساخت و ژرفساخت روایی لاندوفسکی، به تحلیل مقایسهای مهمترین دارابنامههای موجود در ادبیات فارسی یعنی دارابنامه طرسوسی و بیغمی پرداخته میشود. و این برای نخستین بار است که از ظرفیت این نظریة مهم در بررسی یک متن ادبی، استفاده میشود.
one of the most important branches and tendencies in discourse is the kind of narrative discourse. one of the most important and well known scholars that has written a lot of works in this branch is eric landowski. the system of deep structure and level structure of him is his most well known theory. one of the most important branches and tendencies in discourse is the kind of narrative discourse. one of the most important and well known scholars that has written a lot of works in this branch is eric landowski. the system of deep structure and level structure of him is his most well known theory. one of the most important branches and tendencies in discourse is the kind of narrative discourse. one of the most important and well known scholars that has written a lot of works in this branch is eric landowski. the system of deep structure and level structure of him is his most well known theory. darab nameh, tarsousi, bighami, narrative discourse, landowski.