چکیده:
امام رضا (علیهالسلام) در برابر طاغوتهای استبدادی و فکری زمانه ایستادگی کرده و
آزاداندیشی و آزادیخواهی از جلوههای پایداری در سیمای مبارزاتی حضرت است. آشنایی
شاعران دوران دفاع مقدّس با سیمای مبارزاتی امام رضا (علیهالسلام) و آموزههای رضوی
مبتنی بر فرهنگ پایداری از رخدادهای اثرگذاری است که مبانی و محتوای شعر دفاع مقس
را بازآفریسی کرده است؛ چنان که سیمای امام رضا (علیهالسلام) را با تکیه بر جلوههای
پایداری در فرهنگ, اندیشه و آموزه های رضوی در شعر خود بازنمایی کردهاند. شعر دفاع
مقدّس از الهامات شاعرانهای بهرهمند است که بخشی از آن برگرفته از فرهنگ و آموزههای
رضوی است. جستار پیش روی با هدف تبیین جلوههای پایداری با تکیه بر فرهنگ و
آموزههای رضوی در شعر دفاع مقدس با رویکردی توصیفی - تحلیلی انجام شده است.
دستاوره پژوهش نشان میدهد که سیمای مبارزاتی امام رضا (علیهالسلام) در آیینة شعر
دفاع مقدس پژواکی ویژه دارد و جلوههایی از استقامت و پایداری» شجاعت و شهامت. غرست
و شهادت حضرت در این گونة شعری بازتاب یافته که الگویی ارزنده و الهامبخش برای
رزمندگان دوران دفاع مقدّس بوده است.
خلاصه ماشینی:
بـر ايـن اسـاس ، حماسـۀ هشــت ســال دفــاع مقــدّس مــردم ايــران در برابــر تجاوزگــري دشــمن بيگانــه بــا ســيره و ســيماي امــام رضــا (عليه الســلام ) و فرهنــگ پايــداري رضــوي پيونــدي اســتوار يافته اســت ، چنان کـه از يک سـو، پيروزي هـاي بي شـمار پاکبـازان مکتـب اهـل بيـت عصمـت و طهـارت (عليهم الســلام ) را در جبهه هــاي نبــرد حــق عليــه باطــل رقــم زده و از ســوي ديگــر در آفرينـش شـعر دفـاع مقـدّس مؤثـر بـوده اسـت .
سـيماي مبارزاتي امـام رضـا (عليه السـلام ) مطابـق آرمان هـاي دينـي شـاعران و تحـولات فرهنگـي ـ اجتماعـي ناشــي از انقــلاب اســلامي ، موضوعــي اساســي در شــعر دفــاع مقــدّس و عامــل اعتمــاد بــه نفـس بـراي مبـارزه و نيـز مظهـر و الگـوي مبارزانـي اسـت کـه در راه ميهـن و عقايدشـان ، جـان بـر کـف مبـارزه کـرده و در قيام هـاي خـود تـا آخـر پايـدار مانده انـد.
بنابرايـن ، زندگـي ُپربـار امـام رضـا (عليه السـلام ) به عنـوان دانشـمندترين و عابدتريـن مـردم زمانـه کـه صـرف تعليـم و بيـان حقايـق اسـلام ، تصحيـح فرهنـگ دينـي مسـلمانان ، مبـارزه بـا مسـتکبران و خلفـاي غاصـب ، حمايـت از مسـتضعفان و محرومـان شده اسـت ، الگويـي ارزنـده براي شـاعران جنــگ تحميلــي و دفــاع مقــدّس اســت کــه جلوه هــاي پايــداري را در شعرشــان بــر اســاس انديشــه هاي مبارزاتــي و ستم ســتيزي امــام رضــا (عليه الســلام ) و فرهنــگ پايــداري رضــوي تبييـن کننـد.
امــام رضــا (عليه الســلام ) بــه دليــل حضــور در ايــران همــواره منبــع الهــام بــراي مبــارزٔە رزمنــدگان بوده اســت ؛ شــخصيتي کــه ســيماي پايــداري وي مايــه و مضمـون جلوه هـاي پايـداري و مبـارزه در شـعر دفـاع مقـدّس اسـت .