چکیده:
هدف: هدف پژوهش مطالعه کیفی عوامل محافظتکننده و مخاطرهآمیز در اعتیاد زنان و مردان شهر اصفهان بود. روش: پژوهش به روش تحلیل مضمون (براون و کلارک، 2006) انجام شد. جامعه پژوهش مردان و زنان سالم و معتاد بودند. نمونه گیری به شکل هدفمند از بین مراجعان به مراکز ترک اعتیاد، افراد تحت درمان نگهدارنده با متادون، مرکز اجتماع درمانمدار، کمپ و انجمن معتادان گمنام بود. افراد سالم نیز براساس همتاسازی با ویژگی های افراد معتاد انتخاب شدند. تعداد شرکتکنندگان بر اساس معیار اشباع داده ها بود. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد که حاوی سوالات مرتبط با عوامل محافظتکننده و مخاطرهآمیز دربرابر اعتیاد بود. داده های کیفی به کمک روش براون و کلارک تحلیل شد. یافتهها: نتایج تحلیل مضمون نشان داد که عوامل محافظت کننده و مخاطره آمیز اعتیاد درسه مقوله اصلی عوامل درون خانوادگی، عوامل درون روانی و عوامل برون خانوادگی دسته بندی شدند. نتیجهگیری: با توجه به نتایج می توان گفت برای پیشگیری از اعتیاد باید عوامل مذکور در بستههای پیشگیری مورد توجه قرار گیرد.
Objective: The purpose of this research was the qualitative study of protective and risk factors in addiction among men and women in Isfahan city. Method: The research was conducted using content analysis method (Brown & Clark, 2006). The statistical population included healthy and addicted men and women. Purposeful sampling was performed among clients referring to the addiction treatment centers, the addicts under methadone maintenance therapy, community-based treatment center, camp and the society of anonymous addicts. Also, the healthy individuals were selected based on matched addicts' characteristics. The number of participants was based on data saturation criteria. Semi-structured interviews were used for data collection that contained questions regarding the protective and risk factors with respect to addiction. The qualitative data were analyzed by Brown and Clark Method. Results: The results of the content analysis showed that protective and risk factors of addiction were classified into three main categories: intra-family, intra- Psychical and family external factors. Conclusion: According to the results, it can be said that in order to prevent addiction, the above mentioned factors should be considered in the prevention packages.
خلاصه ماشینی:
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٢: سه مقوله اصلی به همراه مقوله های سازمان دهنده و مقوله بندی مرتبه اول (عوامل محافظت کننده ) نتایج تحلیل مضــمون نشــان داد که عوامل مخاطره آمیز اعتیاد در زنان ومردان در ســه مقوله اصـلی دسـته بندی شـد که عبارتند از عوامل مخاطره آمیز درون خانوادگی به سـه مقوله ســازمان دهنده ضــعف در صــمیمیت ، شــ یوه های کنترل آســ یب زا و مرزهای خانوادگی آـسیب زا.
٢) شــ یوه های کنترل آســ یب زا که نشــان میدهد افراد خانواده با چه ـشیوه هایی قصـد در مهار وکنترل یکدیگر دارند و حاوی ـسیزده مقوله مرتبه اول اسـت : الف ) پنهان کاری ب ) ـشیوه تربیتی آسـب زا ج )کنترل و نظارت بیش از حد د)مادری ســلطه گر ه )وجود فرهنگ مصــرف مواد درخانواده و)آزادی بیش از حد ز) ناتوانی در کنترل اوضاع زندگی ح ) عدم منع مصرف مواد و مشروب ط ) عدم صلاحیت والدین برای سـرپرسـتی ی) ترک تحصـ یل اجباری ک) اعتیاد اعضـای خانواده هسـته ای و گسـترده ل ) اعتیاد همسـر م ) عدم دریافت آموزش مناسـب .
مقوله اصـلی عوامل محافظت کننده درون خانوادگی : تحلیل مضـمون مصـاحبه با زنان و مردان ســالم نشــان داد که یکی از مقوله های اصــلی در مورد عوامل محافظت کننده زنان و مردان در برابر اعتیاد، عوامل درون خانوادگی اسـت که خود شـامل سـه مقوله سـازمان دهنده دیگر بود که عبارتند از: ١) پیوند و صــمیمیت محکم که نشــان دهنده میزان صــمیمیت و تعامل مثبت اعضـای خانواده با یکدیگر میباشـد.
A cross-national comparison of risk and protective factors for adolescent substance use: the United States and Australia.