چکیده:
چون حریم خصوصی، از جمله حقوق بنیادین و مرتبط با شخصیت و حیثیت معنوی اشخاص به شمار میرود و برخورداری از دادرسی عادلانه نیز یکی از هنجارهایی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد و با توجه به اینکه گاه، به سبب بیتوجهی افراد و نهادها به حریم جسمانی، مکانی، ارتباطاتی و اطلاعاتی اشخاص، به حقوق مربوط به حریم خصوصی و حق برخورداری از دادرسی عادلانه، منصفانه و توام با امنیت حقوقی و اجتماعی اشخاص تجاوز میشود، لازم است تاثیرادلهی تحصیل شده ازرهگذرنقض حریم خصوصی در هنگام تحقیق و دادرسی ارزیابی شود.
چنانچه در مقام تحقیق و دادرسی، ادلهای که علیه افراد استفاده میشود، از راه غیر قانونی و با نقض حریم خصوصی آنها به دست آید، تاسیسات حقوقی و از جمله کیفیت ارزشگذاری این نوع ادله، در مقام اثبات، باید در پرتو حمایت حقوقی از حریم خصوصی افراد تعریف شود. همچنین ادلهی اثباتی علاوه بر اینکه باید در مقام دادرسی، قدرت کافی برای اثبات مدعا داشته باشند، آنها، باید ازطرق متعارف و بدون نقض حریم خصوصی به دست آمده باشند. از این رو، حضرت امام خمینی (ره) بعد از آن که در بند 6 فرمان هشت مادهای سال 1361، بر لزوم رعایت حریم مکانی و ارتباطی اشخاص اشاره و مقامات را از تجسس در آن حوزه منع میکند، در بند 7 این فرمان، ضمن حمایت قاطع از برخورد با مفسدان، چنانچه ماموران، ناخواسته و در ضمن عملیات تجسس، به آلات قمار و فحشاء و سایر مسائل انحرافی مثل مواد مخدر، برخوردند، حق ندارند آن را پیش دیگران افشاء کنند، چرا که اشاعهی فحشاء از بزرگترین گناهان کبیره است و هیچکس حق هتک حرمت مسلمان و تعدی از ضوابط شرعی را ندارد.
در نتیجه، چنانچه ادلهی اثبات دعوی، با نقض حریم خصوصی افراد به دست آمده باشد، قاعدتا نمیتواند در مراجع ذیصلاح منشا جریان آثار حقوقی و از جمله مبنای محکومیت کسی که این ادله علیه وی استفاده شده، قرار گیرد درفرمان هشت مادهای حضرت امام (ره) این نتیجه به طور کامل بیان شده است.
Since privacy is concerned as one of fundamental right and is
related to virtual personality and prestige of individuals and also
enjoyment of a fair judgment is one of the norms which cannot be
ignored. Regarding that sometimes because of individual and
institution’s inobservance to physical, locational, communicational
and informational territory of people, invasions occur to rights related
to privacy and right of enjoyment of a fair judgment together with
legal and social security. Therefore, it is necessary to evaluate the
effect of gained reasons through invasion of privacy during survey
and judgment.
If in case of surveying and judgment, proofs and reasons which
are using against an individual are gained illegally and by invasion the
privacy, legal installations and also quality of the evaluating such
proofs should be defined based on legal protection of individual’s
privacy. Further, affirmative proofs should have enough strength to
prove the claim and also they should be obtained by common ways
and without violating privacy. Thus, Imam Khomeini (R) noted
necessity of observing individual’s, locational and communicational
territory in section 6 of eight article command 1361 and forbad the
authorities from searching in that scope, after that in section 7 of this
command his Honor conclusively supported conflicting with
corrupter, declared that if agents, unintentionally and during the
surveying mission, found gambling and prostitution tools such as
drugs they have no right to disclose them to others, since publication
of prostitution is one of the greatest sins and nobody is allowed to
defamation and violating a Muslim’s honor and also is not permitted
to infringe judicial regulations.
Consequently, if the affirmative proofs of a claim are obtained
through invasion of privacy, they cannot be used in competent legal
authority as a source of lawful effects and also cannot lead to
proscription of a person who it is used against. In Imam Khomeini’s
eight article command this result is completely expressed.
خلاصه ماشینی:
ارزش ادلهی اثباتي ناشی از نقض حريم خصوصي افراد، با تأكيد بر فرمان هشت مادهاي حضرت امام (ره) حسین جاور( محدثه اصولی یامچی(( چون حريم خصوصي، از جمله حقوق بنيادين و مرتبط با شخصيت و حيثيت معنوي اشخاص به شمار ميرود و برخورداري از دادرسي عادلانه نيز يكي از هنجارهایي است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد و با توجه به اینکه گاه، به سبب بيتوجهي افراد و نهادها به حريم جسماني، مكاني، ارتباطاتي و اطلاعاتي اشخاص، به حقوق مربوط به حريم خصوصي و حق برخورداري از دادرسي عادلانه، منصفانه و توأم با امنيت حقوقي و اجتماعي اشخاص تجاوز میشود، لازم است تأثیرادلهی تحصیل شده ازرهگذرنقض حریم خصوصی در هنگام تحقیق و دادرسی ارزیابی شود.
در نتيجه، چنانچه ادلهی اثبات دعوي، با نقض حريم خصوصي افراد به دست آمده باشد، قاعدتاً نمیتواند در مراجع ذيصلاح منشأ جريان آثار حقوقي و از جمله مبنای محكوميت كسي كه اين ادله عليه وي استفاده شده، قرار گیرد درفرمان هشت مادهای حضرت امام (ره) این نتیجه به طور کامل بیان شده است.
درباره موضوع این نوشتار این سؤالات را میتوان طرح کرد: مفهوم ادله اثباتی که از طریق نقض حریم خصوصی تحصیل شده چیست و ارزشگذاری آن از نظر آثار حقوقی چگونه است؟ 1ـ مبانی نظری (فقهی و حقوقی) لزوم تحصیل دلیل از طرق مشروع و منع استفاده از طرق غیر مجاز در تحصیل دلیل، کدام است؟ 2ـ ضمانتهای اجرایی مدنی و کیفری این موضوع کدام است؟ در ادامه پاسخهای این پرسشها بررسی میشود چگونگی تحصیل دلیل در برابر تضمینات حق دفاع الف) مفهوم «تحصیل دلیل به روش قانونی» یکی از اصول حقوق کیفری، اصل قانونی بودن محاکمات جزایی است.