چکیده:
با وجود دستور قرآنی «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» و تأکید بر سازگاری زوجین با یکدیگر، در آیه سی و چهارم سوره مبارکه نساء، در رابطه زوج و زوجه ترتیباتی مقرّر شده است که درخصوص تبیین مفهوم، شرایط و امکان تطبیق آن با حقوق انسانی و کرامت زن اختلاف نظراتی وجود دارد؛ به ویژه در مورد این که منظور از واژه « وَ اضْرِبُوهُنَّ» در آیه چیست؟ طبق قول مشهور فقهای امامیّه، منظور از «ضرب» در آیه موصوف، همان مجوّز زدن و تنبیه بدنی زنان ناشزه است؛ در عین حال، این نظر هم از سوی معدودی ارائه شده که منظور از ضرب، روی تافتن شوهر از زن ناشزه است. هرچند این نظر، تاب مقابله با قول مشهور را که متّکی بر برخی روایت و ادلّه دیگر است ندارد اما در عین حال، پذیرش قابلیّت اجرای قول مشهور نیز با توجه به برخی از اصول مسلّم حقوقی و پاره ای از احکام قانونی، چندان آسان به نظر نمی رسد.
In spite of religious order in Quran that husband and wife, must compatible each other, there has been set out in verse 34 of Surah An-Nisa' regulations that jurists and lawyers, do not agree at their purport and application conditions. Specially what is meant by this section "to beat them" in the Sura. According to the prominent opinion of Shiite Jurists, what is meant by beating is exactly the act of beating wife bodily. However, few jurists believe that the verse prescribe not to speak to women. Although the later has no power to contradict the former, but on the basis of some of indisputable legal principles and laws, the acceptance of enforceability of the prominent opinion is too difficult.
خلاصه ماشینی:
ضرب زوجه به وسيله زوج در آيه ٣٤ سوره نساء از مفهوم تا اجرا محمد ابوعطا / حميدرضا تبريزيان / سهيل ذوالفقاري تاريخ دريافت : ١٣٩٧/٠٨/٠٩ تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/١٢/٢٧ چکيده با وجود دستور قرآني «عاشروهن بالمعروف » و تأکيد بر سازگاري زوجين با يکديگر، در آيه سي و چهارم سوره مبارکه نساء، در رابطه زوج و زوجه ترتيباتي مقرر شده است که درخصوص تبيين مفهوم ، شرايط و امکان تطبيق آن با حقوق انساني و کرامت زن اختلاف نظراتي وجود دارد؛ به ويژه در مورد اين که منظور از واژه «و اضربوهن » در آيه چيست ؟ طبق قول مشهور فقهاي اماميه ، منظور از «ضرب » در آيه موصوف ، همان مجوز زدن و تنبيه بدني زنان ناشزه است ؛ در عين حال ، اين نظر هم از سوي معدودي ارائه شده که منظور از ضرب ، روي تافتن شوهر از زن ناشزه است .
بر مبناي نظر مشهور فقهاي اماميه ، واژه «و اضربوهن » در آيه به معناي «زدن و ضربه زدن » است و زوج در صورت خوف از نشوز زن ، پس از نصيحت ، نسبت به جدا کردن بستر (يا پشت کردن به همسر در بستر) اجازه دارد که زوجه را مورد تنبيه بدني قرار دهد.
با توجه به نظر مشهور فقها اگر مرد، حق ضرب زوجه را داشته و عمل وي تعزير به معناي کيفر باشد و در نتيجه زن نيز مجرم قلمداد شود، اين موضوع با سياست کيفري حقوق موضوعه ايران که اصولا منطبق با شرع است ، مطابق نيست ، زيرا تفويض اختيار مستقل به مرد در اجراي مجازات ، با صلاحيت قوه قضائيه و دادگستري عمومي و منع انتقام خصوصي منافات دارد.