چکیده:
در مورد "رابطهی علم و دین" یا "رابطه علم و الهیات"، کتابهای متعددی نگاشته یا ترجمه شده است. یکی از این کتابها، کتاب "The relevance of natural science to theology" اثر ویلیام اچ. آستین است. این کتاب از معدود کتابهایی است که به صورت تخصصی و تفصیلی به مسالهی رابطهی علم طبیعی و الهیات پرداخته است. کتاب مزبور توسط علی حقّی با عنوان "ربط علم طبیعی به الهیات" ترجمه شده است. نگارنده با هدف ارزیابی و نقد محتوای کتاب، سراغ ترجمهی فارسی آن رفت، اما ترجمه را آنقدر مبهم و نارسا و پر غلط یافت، که ترجیح داد به جای نقد محتوای کتاب، با روش تحلیلی-انتقادی به نقد ترجمهی کتاب بپردازد. ترجمه کتاب مزبور با وضع موجود برای هیچ متن درسی و حتی منبع تحقیقی مناسب نیست. ارائه چنین ترجمهای با این حجم از اشکالات، جهت چاپ از سوی مترجم محترم، و انتشار آن از سوی ناشر محترم بدون داوری تخصصی قبل از چاپ یا دستکم بدون برطرف نمودن اشکالات ظاهری، جای بسی تامل دارد.
Numerous books have been written or translated on the "relationship between science and religion" or "the relationship between science and theology." One of these books is "The Relevance of Natural Science to Theology" by William H. Austin. This book is one of the few books that deals with the relationship between natural science and theology in a specialized and detailed way. The book has been translated by Ali Haqqi as "Relation of Natural Science to Theology". The author sought to translate the content of the book into Persian, but found the translation so vague, inaccurate, and erroneous that he preferred to critique the book's translation in a critical-analytical way instead of criticizing the book's content. The translation of this book is not suitable for any textbook or even research source. to providing such translations with this volume of errors, for publication by the esteemed translator, and for publication by the esteemed publisher without prior professional judgment or at least without eliminating the apparent flaws, it is reflective.
خلاصه ماشینی:
درمورد کتابهای ترجمهشده نیز شاید اولین و مهمترین کتابی که در این زمینه ترجمه و چاپ شده و مرجع پژوهشهای بعدی قرار گرفته است کتاب علم و دین، نوشتۀ ایان باربور، است که بهاءالدین خرمشاهی آن را ترجمه کرده و نشر دانشگاهی آن را در سال 1362 بهچاپ رسانیده است؛ این کتاب احتمالاً اولین کتاب ترجمهشده به زبان فارسی است که بهصورت مستقل و مفصل به مسئلۀ رابطۀ علم و دین پرداخته است.
3 ناهمخوانی در ترجمه (معادلهای گوناگون برای یک واژه) نمونۀ یک: مترجم واژۀ «theology» (Austin 1976: 4) را در برخی مواضع «دین» ترجمه کرده (آستین 1394: 9)، درحالیکه معنای رایج و بلکه دقیق آن «الهیات» است (آریانپور 1379: ج 2، 2307؛ بابایی 1374: 408) و خود مترجم نیز در بیشتر موارد همینگونه ترجمه کرده است (همان: 8، 10، و...
در زیر چند نمونه از ترجمههای مترجم بههمراه ترجمۀ پیشنهادی آمده است که مقایسۀ آنها میتواند مؤید این مطلب باشد: نمونۀ یک: Painly the Metaphor of “Dimensions” needs to be Explicated if Two-Realms Arguments based on it are to Succeed (Austin 1976: 10).
3 ناقصبودن ترجمۀ بسیاری از جملات مترجم در برخی جملات ترجمه را ناقص رها کرده و خواننده را در انتظار ادامۀ جمله گذاشته است: نمونۀ یک: In Chapter 5 we Consider two Closely Related Types of Argument which can Illuminatingly be Regarded as Specifying Senses in which Scientific and Religious Statements are Made from Mutually Exclusive Standpoints (Austin, 1976, p 11).