چکیده:
در نهج البلاغه و دیگر کتب روایی جملاتی در باب نکوهش زنان وجود دارد. وجود چن ین
روایاتی به خصوص از حضرت علی )علیه السلام( باعث شده برخ ی مخالف ین و معاند ین
اسلام قوانین اسلام را ضد زن دانسته و در مقابل آن موضع گیری سختی داشته باشد. به
همین جهت دانشمندان اسلامی با کمک دانش فقه الحدیث و رعایت اصول و مبان ی فهم
حدیث، این دسته از روایات را از جهت سند و دلالت بررسی کرده تا صحت و سقم آنها را
ارزیابی کنند. بر این اساس اشکالات سندی همچون مرسل بودن، احتمال عدم صدور
برخی از تعابیر از امیرالمومنین )علیه السلام( را به همراه داشته است. با چشم پوش ی از
اشکالات سندی، و تامل دقیق در مفاهیم و معنای واژگان، و همچنین با توجه به قرائن،
این روایات قابل توجیه بوده و شبهات پیرامون این دسته از روایات را بر طرف خواهد کرد.
خلاصه ماشینی:
فقهالحدیث، فهم احادیث، نکوهش زنان، نهج البلاغه مقدمه سید رضی برخی از سخنان امیرالمؤمنان را به عنوان نمونههای ارزنده فصاحت، شگفتیهای بلاغت، گوهر ادبیات عرب و جلوههای سخنان دینی و دنیوی که ابواب بلاغت و سخنوری را به روی بیننده خود میگشاید، گردآوری کرده و متأسفانه تنها در ۱۷ مورد اسناد روایات را ذکر کرده؛ لذا بررسی روایات وارده در این کتاب شریف از حیث سند و دلالت امری ضروری است.
بررسی مصدر حدیث نبوی: با تتبع در کتب رجال، نتیجهای که در بررسی سند این روایت حاصل آمد؛ بعضی راویان مجروح و بعضی ممدوحند، در مورد محمد بن خالد و فرزندش اختلاف است؛ محمد را ضعيف الحديث (نجاشی، همان، ص3۳۷) و نیز ثقه (علامه حلی، همان، ص۲۳۷) دانستهاند، و درباره پسر او گفته شده فی نفسه ثقه است، و از ضعفاء نقل حدیث میکرده و بر مراسيل اعتماد (نجـاشی، همان، ص76؛ طوسی، 1415ق، ص6۲) داشته و ابن غضائری وی را معروف و منكر میداند.
اما برخی که صدور چنین کلامی از حضرت را پذیرفتهاند شر را به دردسر و افزایش مسئولیت معنا کردهاند، که به نظر توجیه درستی نیست؛ چرا که حضرت به عنوان قهرمان فصاحت و بلاغت میبایست از عبارت دیگری استفاده میکرد که این معنا را بهتر نشان دهد و از طرف دیگر در مقابل این روایت روایتی از امام صادق (علیه السلام) وارد شده که فرمودند بیشترین خیر در زنان است.