چکیده:
در زمانه معاصر، حکمرانی در حال تبدیل شدن به موضوعی اصلی در بخش آموزش عالی است، چرا که درباره بازسازی نظام های آموزش عالی و اداره دانشگاه ها ایده ها و نظرهای مختلفی ارائه شده است. کیفیت یکی از مهم ترین ابعاد حکمرانی آموزش عالی است و یکی از تبعات حکمرانی نامطلوب و ضعیف در آموزش عالی را در کیفیت پایین نظام های آموزش عالی کشورهای مختلف می توان مشاهده کرد. از این رو، تمرکز بر ارتقای کیفیت حکمرانی یا همان حکمرانی خوب در آموزش عالی یکی از اصول بهبود وضعیت علمی کشور محسوب می شود و شناسایی ابعاد و شاخص های حکمرانی خوب اولین گام در این زمینه است. در مطالعه حاضر ساختار عاملی شاخص های حکمرانی خوب در آموزش عالی بازنمایی و کشف و شاخص های حکمرانی خوب تحلیل ساختاری شد. بدین منظور، ابتدا تحلیل عاملی اکتشافی با هدف کشف ساختار عاملی شاخص ها صورت گرفت و سپس برای تأیید ساختار عاملی، تحلیل عاملی تأییدی به همراه تحلیل پایایی بر اساس سازگاری درونی شاخص ها انجام شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی چهار بُعد اصلی در شاخص های حکمرانی خوب آموزش عالی را نشان داد. این ابعاد بر اساس ماهیت شاخص های در برگیرنده، هر کدام با نام های بُعد تعامل، بُعد اثربخشی، بُعد استقلال و بُعد مشارکت نامگذاری شدند. در مرحله تحلیل عاملی تأییدی، مدل ساختار عاملی به دست آمده بر اساس روش مدلیابی معادلات ساختاری آزمون شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه شاخص ها دارای بار عاملی بالای 5/0 روی بُعد مربوط به خود هستند و هیچ کدام از شاخص ها بار عاملی متقاطع بر روی ابعاد مختلف ندارند. درنهایت، یافته ها نشان داد که ساختار عاملی پیشنهادی شاخص های حکمرانی خوب در آموزش عالی تأیید می شود و برای تدوین ابزار سنجش یا ارتقای حکمرانی خوب در یک سازمان آموزش عالی می توان بر اساس این ساختار عمل کرد.
In contemporary times, governance is becoming a major issue in the higher education sector. Because different ideas and opinions have been presented about the reconstruction of higher education systems and the governance of universities. Quality is one of the most important aspects of higher education governance. One of the consequences of poor governance in higher education can be noticed in the low quality of higher education systems in different countries. Therefore, focusing on improving the quality of governance or "good governance" in higher education is one of the principles of improving the scientific condition of the country. Dimensions and indicators of good governance is the first step in this regard. In the present study, the factor structure of good governance indicators in higher education was represented and explored and good governance indicators were structurally analyzed. To confirm the factor structure, confirmatory factor analysis was performed along with reliability analysis based on the internal consistency of the indicators. The results of exploratory factor analysis showed four main dimensions in good governance indicators of higher education. These dimensions, based on the nature of the indicators, were named interaction, effectiveness, and autonomy and participation dimensions. In the confirmatory factor analysis stage, the obtained factor structure model was tested based on the Structural Equation Modeling method. The results of confirmatory factor analysis indicated that all indices have a factor load above 0.5 on their respective dimension and none of the indices has a cross factor load on different dimensions. Ultimately, the research findings showed that the proposed factor structure of good governance indicators in higher education was approved and can be used based on this structure to develop tools for measuring or promoting good governance in a higher education organization.
خلاصه ماشینی:
جدول ٢- کيفيت نظام آموزش عالي کشورهاي منتخب در سال ٢٠١٥ {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 10 بازنمايي مفهوم حکمراني خوب در آموزش عالي: تحليل ابعاد و بررسي ساختار عاملي شاخص ها از سوي ديگر، حکمراني در آموزش عالي شامل ساختارها و فرايندهايي است که از طريق آنها نظام ها و مؤسسات آموزش عالي هم امور روزانه ١٠ و هم سياستگذاري هاي بلندمدت خود را انجام مي دهند.
بدين منظور، ابتدا تحليل عاملي اکتشافي (EFA) براي کشف ساختار عاملي اين شاخص ها با نرم افزار SPSS انجام شد و سپس به منظور بررسي روايي ساختاري (روايي سازه ) و تأييد ساختار عاملي به دست فصلنامه پژوهش و برنامه ريزي در آموزش عالي، دوره ٢٧، شماره ٢، ١٤٠٠ 13 آمده ، تحليل عاملي تأييدي (CFA) با نرم افزار AMOS به همراه تحليل پايايي بر اساس سازگاري دروني از طريق آلفاي کرونباخ شاخص ها صورت گرفت .
Eigenvalue 16 بازنمايي مفهوم حکمراني خوب در آموزش عالي: تحليل ابعاد و بررسي ساختار عاملي شاخص ها با توجه به منحني شکل ١، فقط چهار مؤلفه داراي مقدار ويژه بالاتر از يک هستند که با علامت ستاره در نمودار مشخص شده اند و لذا، نرم افزار آنها را به عنوان مؤلفه هاي اساسي (بنيادين ) استخراج کرده و در مرحله بعد در يک محور مختصات چهاربعدي به منظور شفاف ساختن معناي هر کدام ، آنها را چرخانده است .