چکیده:
بحث اسما و صفات الهی از جمله مسائلی است که همواره مورد توجه قرآن پژوهان و اندیشمندان مختلف بوده است . در این بین ، سوره تغابن از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در سوره تغابن ، تناسب مفهومی و ادبی و بلاغی اسماء و صفات الهی به کار رفته در آیات و سوره با محتوای آیات و همچنین با محتوای سوره است . یافتن این تناسب و ارتباط نظام مند بین مفاهیم آیات و سوره با اسماء و صفات الهی به کار رفته در آن ها، خود مستلزم درک عمیق معنایی این اسماء و صفات و همچنین درک محتوای آیات است تا از این رهگذر بتوان به جزئیات تناسب در برخی جهات بلاغی و صنایع بدیعی در آیات پی برد. نوع روش تحقیق در این مقاله توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است .
خلاصه ماشینی:
دو؛ خلقت از چه چيزي ؟ يعني ايجاد انسان از چه موجودي است و با چه وسايل و تجهيزاتي او را ساخته است ؟ در قرآن مجيد اين دو جهت مورد توجه قرار گرفته است ، آنچه را که در روز نخست يعني در روز بعثت در حالي که پيامبر خدا صلي الله عليه و آله به عبادت و تفکر مشغول بود، حق جل جلاله با ترنم وحي او را مخاطب قرار داد، و با صداي دلنشيني او را به خود مشغول کرد، جذبه اي که او را ربود، آهنگي که همه ي وجودش را گرفته بود، خداوند خلقت انسان را که در اين دو آيه سرلوحه ي دعوت جهاني خويش قرار داد، که اين گونه آغاز کردن ، آن هم در آغاز يک دعوت فراگير، نشانه ي اهميت و ارزش آن است ، گويا خلقت انسان که خطاب «احسن الخالقين » را نيز به همراه دارد، کمال آفرينش حق در سراسر جهان خلقت است .
ارتباط صفات با مضامين آيات در خصوص جهات اين آيه مي توان به چند جهت اشاره داشت : جهت اول : قرض دادن به خداي متعال واژه ي «قوض » در اصل لغت به معناي نوعي بريدن و قطع کردن است ، و هم چنين عبور کردن و گذشتن هم قرض ناميده شده ، و چيزي هم از کسي به انسان منتقل مي شود به شرطي که عوض آن را برگرداند قرض ناميده شده است (راغب اصفهاني، ١٤١١: ٩٦).