چکیده:
درحالیکه اغلب ازدواجها با عشق شروع میشود و زوجین قصد دارند به یکدیگر احترام بگذارند، در طول زمان، مسائلی پدید میآید که جدایی زوجین را در پی دارد یا زندگی مشترک، بدون احساس و عاطفه ادامه مییابد. باتوجهبه تأثیر رسانهها در عصر مدرن بر وقوع چنین پدیدهایی، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانهای بر دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1398 بود. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه زوجین مراجعهکننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهر اصفهان دررابطهبا مشکلات ناشی از مصرف زیاد فضای مجازی بود؛ که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس (هدفمند) تعداد 30 زوج (60 نفر) انتخاب و بهصورت تصادفی به دو گروه کنترل (15 زوج) و آزمایش (15 زوج) تقسیم شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامههای مربوط به اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه دلزدگی زناشویی پاینز (CBM) بود. پس از اجرای پیشآزمون بر روی هر دو گروه، گروه آزمایش طی هشت جلسه 75 دقیقهای با استفاده از برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانهای محقق ساخته آموزش دیدند و گروه کنترل بهدوراز متغیر مستقل نگاه داشته شدند. پس از اتمام آموزش از هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد تا میزان تغییرات حاصله مشخص شود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روشهای آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد و درنهایت تحلیل کوواریانس توسط نرمافزار 23-SPSS صورت گرفت. نتایج بهدستآمده نشان داد اثر برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانهای بر دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان معنادار بوده است (012/0= p , 82/6= F). باتوجهبه کمتر بودن میانگین نمره مؤلفه دلزدگی زناشویی زوجین گروه آزمایش در زمان پسآزمون نسبت بهپیش آزمون، نتیجه میشود که برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانهای بر کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان مؤثر بوده است. مقدار اندازه اثر برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانهای بر دلزدگی زناشویی زوجین برابر 11 درصد بوده است.
While most marriages begin with love and the couple seeks to respect each other, over time, issues arise that lead to the couple separating or the life together continues without feeling and emotion. Considering the effect of media in the modern era on the occurrence of such phenomena, the aim of this study was to determine the effectiveness of media literacy training program on marital Burnout in high-consumption couples in cyberspace in Isfahan in the academic year 1398. The research method was quasi-experimental and the statistical population included all couples who referred to counseling centers and psychological services in Isfahan in relation to problems caused by excessive use of cyberspace; Using available (purposive) sampling method, 30 pairs (60 people) were selected and randomly divided into two groups of control (15 pairs) and experimental (15 pairs). Data collection tools were demographic information questionnaire and Pines Marital Burnout Questionnaire (CBM). After performing the pre-test on both groups, the experimental group was trained in eight sessions of 75 minutes using a researcher-made media literacy promotion training program and the control group was kept independent of the variable. At the end of the training, post-test was performed on both groups to determine the amount of changes. Statistical methods were used to analyze the data at both descriptive and inferential levels, and finally analysis of covariance was performed by SPSS-23 software. The obtained results showed that the effect of media literacy promotion educational program on marital Burnout in cyberspace couples in Isfahan was significant (p = 0.012, F = 6.82). Due to the lower mean score of marital Burnout component of the experimental group in the post-test compared to the pre-test, it is concluded that the media literacy promotion training program has been effective in reducing marital Burnout in high-consumption couples in cyberspace in Isfahan. . The magnitude of the effect of media literacy promotion program on marital Burnout of couples was equal to 11%.
خلاصه ماشینی:
اثربخشي برنامه آموزشي ارتقا سواد رسانه اي بر دلزدگي زناشويي در زوجين پرمصرف فضاي مجازي شهر اصفهان امين رضواني تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٠٩/١٦ سيد اسماعيل موسوي تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/٠٢/٠٩ چکيده درحاليکه اغلب ازدواج ها با عشق شروع ميشود و زوجين قصد دارند به يکديگر احترام بگذارند، در طول زمان ، مسائلي پديد ميآيد که جدايي زوجين را در پي دارد يا زندگي مشترک، بدون احساس و عاطفه ادامه مييابد.
باتوجه به کمتر بودن ميانگين نمره مؤلفه دلزدگي زناشويي زوجين گروه آزمايش در زمان پس آزمون نسبت به پيش آزمون ، نتيجه ميشود که برنامه آموزشي ارتقا سواد رسانه اي بر کاهش دلزدگي زناشويي در زوجين پرمصرف فضاي مجازي شهر اصفهان مؤثر بوده است .
(173 سواد رسانه اي ١ ميتواند به عنوان راهکار مناسب براي آموزش مهارت ها به زوجين باشد تا در برابر حجم انبوهي از اطلاعات در فضاي مجازي بتوانند دست به انتخاب ، پردازش اطلاعات و ارتقاي فهم انتقادي خود بزنند ولي باوجود اهميت و نيازي که بر دانستن مهارت سواد اطلاعاتي لازم است هنوز بسياري از زوجين ٢ بر اين مهارت مسلط نيستند و ازآنجاييکه سواد اطلاعاتي به توانمنديهاي فردي توجه دارد و به منزله پاسخي مناسب با نيازهاي فراگيران و تبديل يادگيرنده به عضوي فعال در يادگيري ميباشد، بنابراين بايد يادگيري در فرد نهادينه گردد (انجمن کتابداران آمريکا٣، ١٩٨٩؛ به نقل از شجاعي، ١٣٩٦)؛ و توانمنديهاي شناختي و فکري فراگيران و مهارت هاي آنان مدنظر قرار گيرد تا بتواند اين مهارت ها و دانش براي کشف حقايق با هدف حل مشکلات و مسائل به وجود آمده در اختيار کاربران قرار گيرد (پريرخ ، ١٣٨٦).