چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل بر استرس والدگری مادران و پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کودکان پسر تیزهوش پرخاشگر 12-8 سال در شهر تهران در سال 1400 بود که 30 کودک با روش نمونهگیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند و مادران آنها در گروههای آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش، مداخله تحلیل رفتار متقابل را طی 8 جلسه 120 دقیقهای دریافت کردند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه استرس والدگری (آبیدین 1990) و پرسشنامه طرد- پذیرش والدین (رونر 2007) استفاده شد. دادههای با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که مداخله تحلیل رفتار متقابل در کاهش استرس والدگری مادران و افزایش پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر تاثیر داشته است. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میزان تاثیر آموزش تحلیل رفتار متقابل بر استرس والدگری (33/10=F) و پذیرش والدینی (50/34=F) معنادار بوده است (05/0>P). نتیجهگیری: براساس یافتههای حاصل از این پژوهش میتوان گفت آموزش تحلیل رفتار متقابل از طریق شناخت ارزشهای وجودی و بهبود ارتباطات بینفردی منجر به کاهش استرس والدگری و افزایش پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر میشود.
Aim: The present study was conducted to investigate the effectiveness transactional analysis training on parenting stress of mothers and parental acceptance of aggressive gifted children. Methods: The present study was quasi-experimental with pre-test, post-test, and a control group. The statistical population of this study included aggressive gifted boys aged 8-12 years in Tehran in 2021. Thirty children were selected by purposive non-random sampling and their mothers assigned into experimental (n =15) and control (n =15) groups. The experimental group received transactional analysis intervention in eight 120- minute sessions. The data were collected by the Parenting Stress (Abidin 1990) and the parental acceptance- rejection questionnaire (Rohnner 2007). Data were analyzed using repeated measures variance. Results: The results showed that the transactional analysis had an effect on reducing maternal parenting stress and increasing parental acceptance of aggressive gifted children. Also, the results of analysis of covariance showed that the effect of interaction behavior analysis training on parenting stress (F = 10.33) and parental acceptance (F = 34.50) was significant (P Conclusion: According to the findings of this study, it can be stated that transactional analysis training by recognizing existential values and improving interpersonal communication leads to reducing parenting stress and increasing parental acceptance of gifted aggressive children.
خلاصه ماشینی:
تحليل رفتار متقابل به روابط و مشکلات دروني شخص و رابطه انسان ها با يکديگر توجه خاصي دارد و اعتقاد بر اين است که اگر افراد با يکديگر روابط سالم ، صميمانه و صادقانه داشته باشند و آن را جايگزين روابط مخرب ، منفي و تحقيرآميز نمايند، قادر خواهند بود که از فشارهاي رواني خود و ديگران بکاهند و از زندگي لذت بيشتري ببرند (خدابخشي، فتح اله زاده ، درباني و رستمي، ١٣٩٥).
مؤمني (١٣٨٦) در پژوهش خود به اين نتيجه رسيد که آموزش گروهي مادران به روش تحليل رفتار متقابل اثربخشي مثبتي بر بهبود رابطه والد- فرزندي (به ويژه در بعد عاطفه مثبت ) داشته است .
نتايج نشان داد آموزش تحليل رفتار متقابل بر کاهش استرس والدگري مادران و افزايش پذيرش والديني کودکان تيزهوش پرخاشگر تأثير داشته است .
يافته دوم اين پژوهش نشان داد مداخله تحليل رفتار متقابل بر افزايش پذيرش والديني کودکان تيزهوش پرخاشگر مؤثر بوده است .
با توجه به يافته هاي پژوهش ميتوان نتيجه گرفت که آموزش تحليل رفتار متقابل با پيروي از اهداف خود موجب کاهش استرس والدگري و افزايش پذيرش والديني کودکان تيزهوش پرخاشگر شد.
*** پرسشنامه استرس والدگري آبدين (به تصویر صفحه رجوع شود) (به تصویر صفحه رجوع شود) پرسشنامه طرد- پذيرش والدين ويژه کودکان ١ (به تصویر صفحه رجوع شود) (به تصویر صفحه رجوع شود) The Efficacy of Transactional Analysis Training on Mother’s Parenting Stress and Parental Acceptance of Aggressive Gifted Children Sara.