چکیده:
با توجه به افزایش قیمت مواد غذایی در ایران و با در نظر گرفتن احتمال محدود شدن دسترسی به منابع غذایی باکیفیت، در این مقاله به بررسی و برآورد تاثیر عوامل گوناگون بر چندک‌های مختلف توزیع شاخص قیمت مواد غذایی با استفاده از رویکرد رگرسیونی کوانتایل پرداخته شده است که توانایی شناسایی روابط غیرخطی را نیز دارد. در این مطالعه، اثر تغییرات متغیرهای کلان و سیاستی با تاکید بر ارزش افزوده بخش کشاورزی، نرخ ارز، حجم نقدینگی، شاخص قیمت جهانی مواد غذایی و شاخص حمایت دولتی بر شاخص قیمت مواد غذایی ایران در بازه زمانی 1383 تا 1398 به صورت فصلی بررسی شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای شاخص قیمت جهانی مواد غذایی و نرخ ارز در تمام چندک‌های توزیعی، تاثیری مثبت، معنادار و نهایتا غیرخطی بر شاخص قیمت مواد غذایی دارند. در حالی‌که ارزش افزوده بخش کشاورزی و شاخص حمایت دولتی به‌طور منفی، معنادار و غیرخطی بر متغیر وابسته تاثیرگذار است. همه متغیرها در تمام چندک‌ها دارای علامت یکسان بوده‌اند که نشان از هم جهتی آن‌ها در تمام طول توزیع دارد؛ اما شدت اثرگذاری آن‌ها متغیر بوده است. اثرگذاری متغیر حجم نقدینگی نیز در تمام چندک‌ها مثبت و معنادار برآورد شد و روند اثرگذاری آن با شیب نزولی است که نشان‌دهنده رابطه غیرخطی این متغیر با متغیر وابسته است. این متغیر در توزیع‌های پایین تورم مواد غذایی دارای بیشترین اثرگذاری بوده است که نشان از اثرگذاری بیشتر این متغیر نسبت به سایر متغیرها در تورم‌های پایین است.
Due to the increase in food prices and limited access to qualified food resources, the impact of various factors on different food price distribution multiplexes was studied in this paper using the quantile regression approach with having capability of identifying nonlinear relationships. This study examines the effect of macro and policy variables such as agricultural value-added, exchange rate, money supply, world food price index, and government support index on Iran's food price index in the period 1383:1 to 1398:4. The results indicate that; the world food price index and exchange rate have a significantly positive non-linear impact on the food price index in all distribution quantiles. While the value-added of the agricultural sector and the government support index have a negative non-linear effect on the dependent variable. All variables in all quantiles had the same sign throughout the distribution, but the intensity of their effect was variable. The effect of the money supply variable was also significantly positive in all quantiles and has a downward slope which shows the existence of a non-linear relationship between this variable and the dependent variable. This variable has had the greatest effect in the first quantiles of food inflation, which shows that this variable is more effective than other variables in lower inflation.
(
, 
, 
)
