خلاصه ماشینی:
"از آنجا که هدف اصلی کتاب،پرداختن به آداب و رسوم کشورداری و لشکرکشی و حراست از امنیت داخلی و مقابله با دشمنان است،لذا در تشریح و ایضاح کلی این موضوعات به تبیین نکات بسیار مفید و قابل توجهی در زمینه فرهنگ و آداب و رسوم زمان میپردازد؛به عبارتی دیگر،اگر از دیدگاه جامعهشناسی ادبیات به این کتاب نظر بیفکنیم،به نکات بسیار مفید فرهنگی-اجتماعی دست پیدا میکنیم،که میتواند ما را با بسیاری از زوایا و نکات مبهم و ناشناخته فرهنگی و اجتماعی روزگار نویسنده آشنا سازد،که در هیچ یک از منابع و مآخذ علمی، فرهنگی دیگر بیان نشده است؛آگاهی از مراتب درباری،لشکری،شیوههای دفاع،انواع ابزار و آلات جنگی و مشخصات ساخت و کاربرد عملی آنها،آداب جنگ و آموزشهای رزمی،انواع مشاغل اجتماعی،خوراک و پوشاک،انواع تحفهها و هدایای رایج تربیت اسب و انواع آن،طبقات اجتماعی مردم و...
نکته قابل توجه دیگر این است که نویسنده کتاب (مبارکشاه)،در هنگام صحبت از آداب و شرایط جنگ و دفاع،به شرح چگونگی برپایی نماز و شرایط و آداب آن در هنگام جنگ و نیز هوشیاری و آمادگی کامل در مقابل دشمن را،اشاره و بر اهمیت موضوع(رزم و دفاع)تاکید کند.
نکته جالب توجه این است که نویسنده با استفاده از معلومات و تجربیات علمی روزگار خود، سلاح و ابزار جنگی و دفاعی و حتی مشاغل مختلف طبقات و گروههای گوناگون اجتماعی زمان خود را معرفی میکند؛کاتب در معرفی انواع سلاحها و ابزار جنگی با موارد استعمال آنها میگوید: -سپر و تبر زین سلاح دیلمان است."