چکیده:
از تلاقی اعمال تروریستی و فضای سایبر، گونه ای نوپا و نوین از اعمال تروریستی تحت عنوان تروریسم سایبری پا به عرصه وجود نهاده است. یکی از تهدیدات امنیتی که همواره دولتها و ملتها را آزار داده، اقدامات تروریستی است که عمدتا با پیامدهای بسیار زیانباری همراه هستند. بدیهی است زیرساختهای حیاتی و زیر بنایی جامعه از قبیل تولید و توزیع برق، منابع آب، صنعت گاز و نفت، سیستمهای مخابراتی، خدمات بانکی و مالی، سیستم حمل و نقل و خدمات درمانی از بهترین اهداف محسوب میشوند که با توجه به رایانه ای و الکترونیکی شدن آنها، نه تنها ارتکاب اقدامات تروریستی را آسانتر نموده بلکه لطمات وارد شده بسیار سهمگینتر و جبران ناپذیرتر هستند. در عصر حاضر مطلوبیتها و قابلیتهای بی کران فضای سایبر از قبیل فراملی بودن، حجم بالای صدمات و خسارات، پنهانی و پوشیده بودن و تامین راحت منابع مالی، انسانی و فعالیتهای تبلیغاتی، توجه تروریستها را به خود جلب نموده و منجر گردیده تا آنها خط مشی و اهداف خود را تغییر داده و از دنیای فیزیکی به فضای سایبر رو آورند؛ بطور طبیعی دولتها و گروههای مخالف جمهوری اسلامی ایران نیز از این ابزار برای ضربه زدن به منافع و امنیت ملی استفاده مینمایند که در راستای پیشگیری و مقابله با تروریسم سایبری، اتخاذ سیاستگذاریهای کلان در این حوزه ضروری میباشد. با عنایت به نوین بودن این پدیده علیه امنیت ملی، در حقوق کیفری ایران تعریف صریح و شفافی در خصوص این موضوع موجود نبوده و در ماده 11 قانون جرایم رایانه ای، بدون ذکر عنوان تروریسم سایبری، مصادیق و محتوای بزهی پیشبینی گردیده که بسیار نزدیک به تروریسم سایبری بوده و به واسطه همین قصد خاص به خطر انداختن امنیت وآسایش عمومی است که ماده مزبور نزدیک به تروریسم سایبری معرفی شده است. اهمیت پیشگیری و مقابله با تروریسم سایبری از جرمانگاری آن کمتر نبوده و این مهم در گرو اتخاذ تدابیر فنی، اجتماعی و توسعه همکاریهای بینالمللی میباشد که نظر به وابستگی فزاینده زیرساختهای حیاتی جامعه به فضای سایبر، پیشرفت فناوریهای رایانهای و تهدیدات تروریسم، ضروری است با اتخاذ سیاستهای کلان به ویژه تقویت و تشدید اقدامات امنیتی در سامانههای رایانهای و مخابراتی، از هرگونه اخلال در سامانههای مزبور توسط تروریستهای سایبری پیشگیری نمود. در این راستا این نوشتار، ضمن کمبود شدید منابع علمی و حقوقی به دلیل جدید بودن این پدیده، با عنایت به روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، بر آن است تا با تبیین مفهوم تروریسم و فضای سایبر، ماهیت و مفهوم تروریسم سایبری را معرفی نموده و عناصر تشکیل دهنده این جرم نوین را بررسی و سپس سیاستهای جنایی پیشگیری و مقابله با این پدیده را تشریح نماید.
خلاصه ماشینی:
در عصر حاضر مطلوبيت ها و قابليت هاي بي کران فضاي سايبر از قبيل فراملي بودن ، حجم بالاي صدمات و خسارات ، پنهاني و پوشيده بودن و تأمين راحت منابع مالي، انساني و فعاليت هاي تبليغاتي، توجه تروريست ها را به خود جلب نموده و منجر گرديده تا آنها خط مشي و اهداف خود را تغيير داده و از دنياي فيزيکي به فضاي سايبر رو آورند؛ بطور طبيعي دولت ها و گروه هاي مخالف جمهوري اسلامي ايران نيز از اين ابزار براي ضربه زدن به منافع و امنيت ملي استفاده مينمايند که در راستاي پيشگيري و مقابله با تروريسم سايبري، اتخاذ سياست گذاريهاي کلان در اين حوزه ضروري ميباشد.
اهميت پيشگيري و مقابله با تروريسم سايبري از جرم انگاري آن کمتر نبوده و اين مهم در گرو اتخاذ تدابير فني، اجتماعي و توسعه همکاريهاي بين المللي ميباشد که نظر به وابستگي فزاينده زيرساخت هاي حياتي جامعه به فضاي سايبر، پيشرفت فناوريهاي رايانه اي و تهديدات تروريسم ، ضروري است با اتخاذ سياست هاي کلان به ويژه تقويت و تشديد اقدامات امنيتي در سامانه هاي رايانه اي و مخابراتي، از هرگونه اخلال در سامانه هاي مزبور توسط تروريست هاي سايبري پيشگيري نمود.
در بادي امر به نظر ميرسد که فضاي سايبر تنها با همکاريهاي يکدست و فراگير جهاني، ميتواند از شر تهديدات تروريسم سايبري رهايي پيدا کند در ادامه به اين سه سطح از همکاريها اشاره ميگردد٣٩: الف ) همکاريهاي دوجانبه همکاريهاي دو جانبه در زمينه موضوعات حقوقي و امنيتي و به تبع آن تأکيد بر استرداد مجرمين يکي از راهکارهاي شناخته شده براي مقابله طرفيني با پديده هاي مجرمانه است ، که يا به جهت محل وقوع جرم يا متواري شدن متهم يا معماريهاي ديگر، لزوم همکاري بين المللي را مشخص ميکند.