ضرورت فهم متون مقدس؛ نمونه‌پژوهی نامۀ 28 نهج البلاغه مقاله

نویسنده: ویسی، الهه ؛ جعفری، سید محمدمهدی ؛ حاجی عبدالباقی، مریم ؛ مستفید، حمیدرضا ؛

نامه الهیات بهار 1400 - شماره 54 رتبه C (دانشگاه آزاد (‎19 صفحه - از 62 تا 80 )

کلیدواژه ها: فرهنگ عمل نهج البلاغه فهم حدیث متون مقدس متن حدیث فهم دینی قرآن اسلامی سند

چکیده:

دین اسلام جزء ادیان مبتنی بر وحی و متن‌‌محور است و طبیعتاً فرهنگ دینی برگرفته از آن نیز اکنون و در درجۀ اول، با متن شناخته می‌شود یعنی متن قرآن و احادیث پیامبر(ص) و سایر ائمه معصوم‰ و این بخشی از میراث فکری و فرهنگی جامعۀ ماست که از نسلی به نسل دیگر می‌رسد و هر نسل به تناسب نیازمندی‌هایش تفاسیری برای آن عرضه می‌کند. به مقتضای پیشرفت علوم، نیاز است برداشت ما از متون مقدس نیز متناسب و همگام با آن مطرح شود. کتب مقدسی مانند نهج البلاغه وقتی به عنوان «متن» مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند، می‌توانند هرچه بیشتر به واقعیات ملموس زندگی انسان نزدیک شوند و قابلیت تطبیق بر آن را پیدا کنند و بدین ترتیب، فهم بهتر و بهره‌برداری بیشتری از آن‌ها به دست آید. زمانی ضرورت بررسی این مسأله وضوح بیشتری پیدا می‌کند که جایگاه امام علی(ع) به عنوان اسوه‌ای فکری، فرهنگی مدنظر قرار گیرد. تا امروز، پژوهش‌های زیاد راجع به نهج البلاغه صورت گرفته؛ اما متأسفانه مسألۀ فهم آن به‌عنوان یک متن، زمینۀ تاریخی‌اش، فرهنگ و شرایط زمانۀ آن و سبک بیانی در نهج البلاغه کمتر به‌صورت متمرکز در نظر گرفته شده است؛ حال آن‌که توجه به این مسائل در کنار بررسی‌های سندی و فقه الحدیثی زمینه‌ای فراهم می‌کند تا بتوان به «درکی علمی» از متن رسید. پژوهش حاضر نامۀ 28 نهج البلاغه را از این منظر بررسی می‌کند و تکیۀ اصلی آن بر متن‌پژوهی است تا بتواند در مجموعه‌ای مرکب از داده‌های نقلی و عقلی و تحلیل زبانی، اعتبار متن را تعیین کند و از زمینۀ فکری‌فرهنگی آن، بهره برداری نماید.

خلاصه ماشینی:

سال سیزدهم شمارة پنجاه و چهارم» بهار ۱۴۰۰ ضرورت فهم متون مقدس؛ نمونه پژوهی نامة ۲۸ نهج البلاغه الهه ویسی" سید محمدمهدی جعفری" مریم حاجی عبدالباقی" حمیدرضا مستفید؟ تاریخ دریافت: ۱۴۰۰/۰۷/۱۰ تاریخ پذیرش: ۱۳۶ چکیده ۹ دین اسلام جزء ادیان مبتنی بر وحی و متن‌محور است و طبیعتاً فرهنگك دینی برگرفته از آن نیز اکنون و در درجةٌ اول» با متن شناخته می‌شود یعنی متن قرآن و احادیث پیامبر(ص) و سایر ائمه معصوم[] و این بخشی از میراث فکری و فرهنگی جامعةٌ ماست که از نسلی به نسل دیگر می‌رسد و هر نسل به تناسب نیازمندی‌هایش تفاسیری برای آن عرضه می‌کند. به تناسب گذر زمان و رو زآمدشدن علوم مختلف» نیاز است بیان ما از این میراث به روز رسانی شود؛ یعنی در عین حال که از اصول علمی قدما در بررسی متون مقدس بهره می‌بریم» به بیان علمی عصر خویش نیز توجه کنیم تا بتوانیم مخاطبان بیشتری برای آن داشته باشیم. البته برخی از علمای گذشته و حال پاسخ‌هایی به اين تردیدها داده و برخی به تفصیل درمورد آن‌ها سخن گفته‌اند؛ مانند سید عبد الزهرا حسینی در کتابش مصادر نهج البلاغه ‏ وآسانیده» امتیازعلیخان عرشی هندی در استناد نهج البلاغه» سید محمد مهدی جعفری در پژوهشی د راسناد و مدا رک نهج البلاغه و تا امروز پژوهش‌های فراوانی راجع به نهج البلاغه صورت گرفته؛ اما متأسفانه مسألة فهم آن به‌عنوان یک متن» زمينة تاریخی‌اش» فرهنگك و شرایط زمانةٌ آن و سبکک بیانی در نهج البلاغه کمتر به‌صورت متمرکز مورد توجه بوده است؛ از نمونه‌های معدودی که اين جوانب را درنظ رگرفته است» می‌توان به شرح نهج البلاغه تألیف سید محمدمهدی جعفری اشاره کرد همین‌طور برخی شروح نهج البلاغه و منابع دیگرء براساس زاويةٌ دید نگارنده به بعضی از این جنبه‌ها پرداخته - اند؛ مانند شرح نهج البلاغه ابن أّبی الحدید؛ اما آنچه مد نظر ماست» انجام پژوهشی است که جوانب مختلف مسألةٌ تعیین اعتبار و فهم این روایات را از دیدگاه علوم حدیث و علوم یاری گر آن به‌صورت متمرکز نشان دهد.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود