چکیده:
جامعۀ ايران و اسلام در طول حياتشان فرازوفرودهاي گوناگوني داشته اند. روزگاري مسلمانان از صحراي تفتيده
و آتش خيز حجاز برخاستند و در مدتي کوتاه رشد و توسعه يافتند و درفش افتخارآفرين اسلام در بخش عظيمي
از جهان به اهتزاز درآمد. اما امروز بسياري از مسلمانان متاسفانه جامۀ عزت افکنده و رخت عزلت به بر کرده اند،
بيگانگان بر آنان تدبير ميکنند و سرنوشتشان در مراکز سرمايه داري يا قطب هاي شرق و غرب رقم ميخورد.
مال و ثروت انبوهشان به غارت ميرود و آتش جنگ و اختلاف وحدتشان را به باد داده است . موضوع مقاله ما
تحت عنوان «واکاوي تمدن اسلامي ايراني و علل و عوامل رشد و افول آن در مقاطع مختلف تاريخي» دراين
باره است . ما ابتدا به بررسي پيشينه تاريخي آن پرداخته ايم ، چراکه ديدگاه ها و نظريات آنها در دوره هاي اخير
نقش بسيار موثري در رشد آگاهي و بيداري جامعۀ ايراني و اسلامي داشته است . در واقع به تجزيه و تحليل
رشد و توسعۀ تمدن حول سه محور اساسي پرداخته ايم : ١- بررسي علل انحطاط مسلمين و تمدن ايراني از
ديدگاه انديشمندان و متفکراني مانند آرنولد توين بي، ابن خلدون ، سيدجمال و استاد مطهري و جملاتي از مولا
علي در اين باب ٢- شناخت هويت ايراني، اسلامي و غربي به عنوان راهکار توسعه و تمدن در رابطه با دنياي
متمدن و پيشرفته امروزي ٣- بررسي موضوع «معرفت اساس نگرش وب ينش اجتماعي به عنوان راهکار دوم
توسعه و اينکه اين موضوع چه ارتباطي با رشد و توسعه تمدن دارد. چرا که در حقيقت هدف ما در اين مقاله ،
شناخت علت انحطاط تمدن ايراني و اسلامي و سپس ارائه راهکار در جهت دستيابي به توسعه و پيشرفت مي -
باشد.