چکیده:
پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر دیپلماسی علم و فنآوری بر قدرت ملی ایران در عرصه جهانی صورت گرفته است. در پاسخ به این سوال که چه رابطهای میان دیپلماسی علم و فنآوری و قدرت ملی ایران در عرصه جهانی با رویکرد شبکهای وجود دارد؟، این فرضیه مطرح گردید که تولید علم و تحرک بخشیدن به دیپلماسی علم و فنآوری منجر به افزایش قدرت هوشمند (قدرت سخت و نرم) میشود و این امر منجر به افزایش قدرت ملی ایران در عرصه جهانی خواهد شد. روش پژوهش، تحلیل کیفی و در چارچوب رویکرد شبکهای صورت گرفته است. با پیروزی انقلاب اسلامی و در راستای نهادینه شدن قدرت و نهادها، امور و ایدههای مختلفی با تلاش محققان، اندیشمندان و تحلیل گران بروز و ظهور نمود. عرصه دیپلماسی و اشکال گوناگون آن ازجمله دیپلماسی علم و فنآوری از مواردی بودند که در سالهای اخیر موردتوجه رهبری و نهادهای تصمیم گیر قرار گرفتند. یکی از راههای گسترش و نفوذ انقلاب اسلامی در سایر کشورها و افزایش قدرت ملی ایران، استفاده از رهآوردهای دیپلماسی علم و فنآوری است. درزمینه دیپلماسی علم و فنآوری ایران در آغاز راه است و در مقایسه با کشورهای توسعهیافته جهان، مسیرهای زیادی باید طی شود.
The present study aims to investigate the effect of science and
technology diplomacy on Iran's national power in the world arena. In
response to the question, what is the relationship between science and
technology diplomacy and Iran's national power in the global arena
with a network approach?, the hypothesis was raised that the
production of science and the mobilization of science and technology
diplomacy lead to an increase in smart power (hard power and soft)
and this will lead to the increase of Iran's national power in the world
arena. The research method is qualitative analysis in the framework of
the network approach. With the victory of the Islamic revolution and
in line with the institutionalization of power and institutions, various
issues and ideas emerged with the efforts of researchers, thinkers and
analysts. The field of diplomacy and its various forms, including the
diplomacy of science and technology, were among the things that
were noticed by the leadership and decision-making institutions in
recent years. One of the ways to spread and influence the Islamic
Revolution in other countries and increase Iran's national power is to
use the achievements of science and technology diplomacy. In the
field of science and technology diplomacy, Iran is at the beginning of
the road and compared to the developed countries of the world, there
are many ways to go.
خلاصه ماشینی:
در عصر جهاني شدن و وابستگي هاي متقابل جهاني، تغيير مباني و منابع قدرت سخت افزار و نرم افزار، اشکال جديدي از ديپلماسي به وجود آورده که به جاي اتکا به ابزارهاي قدرت سخت ، از ابزارهاي قدرت نرم استفاده مي نمايند و دستاوردهاي علمي و فناوري ازجمله چنين ابزارهايي است که جديداً موردتوجه سياستمداران کشورهاي مختلف قرارگرفته و ديپلماسي يکي از حوزه هاي سياست گذاري و تصميم گيري است که در آن مي توان علم و فناوري را مبنا قرار داد ( & Legrand .
"ساموئل برناردکوهن " جغرافيدان معاصر آمريکايي عواملي را که بر قدرت و نقش هر يک از اجزاي سيستم نظير دولت ها و کشورها تأثير مي گذارند، اين گونه برمي شمارد: عوامل و تحولات داخلي نظير ساخت سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و فناوري، عوامل خارجي مانند تجارت خارجي، روابط سياسي و پايگاه هاي نظامي، هم پيمانان خارجي، مسائل مهاجرت و غيره که به توسعه و کنش متقابل بين کشورها و دولت ها و هم بستگي آن ها به عنوان اجزاي سيستم کمک مي کند؛ نيروهاي داخلي که در خارج حضور دارند (حافظ نيا، ١٣٧٩: ٢٣٥).
با توجه به آنچه گفته شد و نيز ضرورت انجام اين پژوهش ، هدف اصلي اين مقاله ، بررسي تأثير ديپلماسي علم و فن آوري بر قدرت ملي ايران در عرصه جهاني با استفاده از چارچوب نظري شبکه اي است .
جمع بندي هدف اصلي اين پژوهش نشان دادن تأثير ديپلماسي علم و فن آوري بر قدرت ملي ايران در عرصه جهاني است .