چکیده:
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است که در جامعه پذیری. تربیت اجتماعی و مسوولیت پذیری فرزندان نقش
اساسی را ایفا میکند و در بین تمامی نهادهای اجتماعی از جایگاه خاصی برخوردار است. پژوهش حاضر از نوع
همبستگی است. جامعه آماری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر رشتخوار در سال تحصیلی ۱۳۹۹-
۵۸ است که تعداد آنها۱۳۰ نفر میباشد. از بین آنها ٩۲ نفر به عنوان نمونه آماری در پژوهش حاضر شرکت
داشتند. که به وسیله جدول انتخاب نمونه مورگان و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری
شامل پرسشنامه مسوولیت پذیری است. به منظور سنجش مسئولیت پذیری از پرسشنامه مسئولیت پذیری که
توسط کشانی زاده (۱۳۹۲) تهیه شده است استفاده شد. این پرسشنامه مرکب از ۳۵ سوال بستهپاسخ بر مبنای
مقیاس پنج درجهای لیکرت تهیه و تنظیم شد. بهمنظور تعیین روایی محتواء پرسشنامه به چند نفر از متخصصان
تعلیم و تربیت داده شد و پس از دریافت پرسشنامهمای تکمیل شده با استفاده ازنظرات آنان اصلاحات لازم در آن
صورت گرفت. درنتیجه پرسشنامه نهایی به ۲۵ سوّال کاهش بافت. همچنین تعیین پایایبی پرسشنامه از فرمول
آلفای کرانباخ استفاده شد که مقدار آن با نرم افزار5055 ۰ ۰/۹۳ برآورد گردید. در پژوهش کشانی زاده (۱۳۹۲)
پایایی پرسشنامه مسئولیتپذیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ۴۵۶/به دست آمد؛ و روایی آن با روش
تحلیل مولفههای اصلی مورد تحلیل قرار گرفت. قبل از اجرای تحلیل مولفههای اصلی مناسب بودن دادهها برای
تحلیل عاملی موردسنجش قرار گرفت. بررسی ماتریس همبستگی وجود ضرایب ۳/؛ و بالاتر را نشان دادکه در
سطح (۰/۰۵+> 0). معنادار میباشد؛ که عاملیپابی مانریس همبستگی را مورد تایید قرار میداد. یافتهها: نتایج
پژوهش نشان داد که رفتار خانواده و والدین بر جامعه پذبری و مسوولیت پذیری فرزندان موثر است.
خلاصه ماشینی:
مسئوليت يکي از ويژگي شخصيتي است که معمولا به صورت يک نگرش در ساختار رواني و رفتاري فرد شکل مي گيـرد و يک متغير عمده و اساسي در رفتار اجتماعي محسوب مي شود؛ و لذا در آموزش رفتارهاي اجتماعي جايگاه جالب توجهي دارد (بهرامي و همکاران ، ١٣٨٣).
به نظر او انسان دائما در جامعه با مردم در تماس است و مجموعۀ اين تمـاس هـا، سـبب پـرورش حـس اجتمـاعي و آموختن احساس مسئوليت و همکاري مي شود ( شيلينگ ، ترجمه آرين ، ١٣٨٤).
اين تصورات و توقع ها مسئوليت هاي بزرگ و تعيين کننده اي بر عهده پدران مي گذارد و آنـان را وامـي دارد تـا در امـور تربيت و چگونگي رشد و شکوفايي کودک مشارکت و نقش ويژه اي داشته باشند(رياحي، اميني و ويسي، ١٣٩١).
يکي ديگر از مسئوليت هاي مهم انسان ؛ حفظ سـلامت و قـوت و اعتدال بدن و به کارگيري اعضاء و جوارح در جهتي که خداوند امر کرده است مي باشد و هر يک از اين دستورات به عنوان حقـي از حقوق اعضاء و جوارح انسان مطرح شده است که عبارت اند از: حق زبان ، حق گوش ، حق چشم ، حق دست ، حق پا، حق شـکم و حق فرج ؛ بنابراين حفظ اعضاء و جوارح از محرمات ، با بهره گيري از تعاليم شرع از ضروريات زندگي انسان است که بي توجهي به آن ، روح و جسم انسان را به تباهي مي کشاند (مقدس نيا و محمدي، ١٣٨٩).
هدف اين تحقيق بررسي تاثير خانواده بر جامعه پذيري، تربيت و مسووليت پذيري فرزندان است .