چکیده:
در فاصله زمانی چهار دهه درآمدهای نفتی یکی از مهمترین منابع درآمد دولت بوده که تأثیرات زیادی بر اقتصاد داشته است. از منبع درآمد نفتی میتوان به عنوان یک اهرم مثبت در جهت طرحهای عمرانی و زیربنایی کشور استفاده نمود؛ اما به دلیل تأثیر تحریم بر درآمدهای نفتی این امر به طور مطلوب حاصل نشده است. برای آن که بتوان درک بهتری از چگونگی تخصیص درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران داشته باشیم، در این پژوهش به مدلسازی و شبیهسازی با هدف تخصیص دادن درآمدهای نفتی به بخش خصوصی و دولتی در افق 20 ساله پرداخته شده است. با استفاده از روش پویایی سیستم و استفاده از نرم افزار ونسیم، روابط علت- معلولی و حالت و جریان مدل طراحی شده و آثار اقتصادی تحت سناریوهای مختلف، شبیهسازی شده است. شبیهسازی صورتگرفته در این مدل در سه حالت انجام شده است؛ سناریوی اول کل درآمدهای نفتی جهت سرمایهگذاری به بخش دولتی داده شده، سناریوی دوم اختصاص همه درآمدهای نفتی در قالب تسهیلات به بخش خصوصی از طریق صندوق توسعه ملی و در نهایت سناریوی سوم که 70 درصد درآمد نفت به بخش دولتی و مابقی از طریق صندوق توسعه ملی به بخش خصوصی تخصیص داده شده است. نتایج نشان میدهد تخصیص درآمدهای نفتی به بخش دولتی جهت سرمایهگذاری در طرحهای تولیدی و زیربنایی سناریوی مناسب در اقتصاد در بلند مدت است که دارای آثار مثبت اقتصادی بر تولید ملی، رفاه و سرمایهگذاری است.
During the last four decades oil revenues are one of the most important sources of government revenue which have a high impact on the economy. The source of oil revenue can be used as a positive lever for development and infrastructure projects of countries due to the impact of sanctions on oil revenues. For a better understanding of how to allocate oil revenues in the Iranian economy, in this study modeling and simulation methods ere followed. It aims to allocate oil revenues to the private and public sectors over a 20-year horizon. Using the system dynamics method and using Vensim Software, the cause-effect relationships and the state and flow of the model are designed and the economic effects are simulated under different scenarios. The simulation performed in this model is done in three modes; The first scenario is the total oil revenues for investment in the public sector, the second scenario is the allocation of all oil revenues in the form of facilities to the private sector through the National Development Fund and finally, the third scenario in which 70% of oil revenues go to the public sector and the rest through the Development Fund. National is allocated to the private sector. The results show that the allocation of oil revenues to the public sector to invest in production and infrastructure projects is a good scenario in the economy in the long run, which has positive economic effects on national production, welfare and investment.
خلاصه ماشینی:
/ نشریه علمی شاپا چاپی : ٢٨٧٢ ـ ٢٧١٧ پژوهش های پیشرفت : سیستم ها و راهبردها شاپا الکترونیکی : ٢٨٨٠ ـ ٢٧١٧ (بهار ١٤٠٠، سال ٢، شماره ١: ١٠١ ـ ٧٩) شبیه سازی آثار اقتصادی تخصیص درآمدهای نفتی به سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی در شرایط تحریم اقتصادی (رویکرد پویایی سیستمی ) محمد غفاری فرد، حسین رضایی ، داوود یوسفزی تاریخ دریافت : ١٤٠٠/٠١/١٧ تاریخ پذیرش : ١٤٠٠/٠٦/١٦ چکیده در فاصله زمانی چهار دهه درآمدهای نفتی یکی از مهم ترین منابع درآمد دولت بوده که تأثیرات زیادی بر اقتصاد داشته است .
شبیه سازی آثار اقتصادی تخصیص درآمدهای نفتی به سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی در شرایط تحریم اقتصادی (رویکرد پویایی سیستمی ) درآمد برای دولت بوده و از طرف دیگر اهمیت این ماده حیاتی بـرای اقتصـاد کشـورها، بـه خصـوص کشورهای صنعتی که توانسته با استفاده از تحریم و محدودیت در صادرات آن ها بسیاری از معـادلات سیاسی کشور تأثیرگذار باشد (ابراهیمی و سالاریان ، ١٣٨٨: ٧٩).
شبیه سازی آثار اقتصادی تخصیص درآمدهای نفتی به سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی در شرایط تحریم اقتصادی (رویکرد پویایی سیستمی ) قیمت نفت بر بخش عرضه تأثیر دارد؛ اثر اندازه کلاسیک بیان میکند که افـزایش قیمـت نفـت باعث کاهش سطح تولید میشود، به خاطر که نفت به عنوان یک عامل مهم بخش تولید در نظر گرفته شده است (بیدریو١، ٢٠٠٥: ٢١٣).
"Economic growth and nonrenewable resources: An empirical investigation," Working Papers 1416, Waseda University, Faculty of Political Science and Economics.