چکیده:
صندوق تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین صندوق بازنشستگی ایران، حدوداً نیمی از جمعیت کشور را تحت پوشش دارد و وضعیت جمعیتی و مالی آن، اهمیت فراوانی از نظر اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دارد. در این مقاله سعی شده است ساختار جمعیتی و تراز مالی این صندوق طی 100 ساله آینده (از سال 1399 تا سال 1498) مورد بررسی قرار گیرد و ابعاد آن تبیین گردد. برای این منظور یک نمونه یک درصدی از بیمهشدگان و مستمریبگیران صندوق تأمین اجتماعی انتخاب شده و با استفاده از یک مدل شبیهسازی خرد پویا، ساختار جمعیتی و مالی آن پیشبینی شده است. نتایج نشان میدهد که در فاصله سالهای 1399 تا 1423 جمعیت مستمریبگیران صندوق با سرعت بالایی افزایش خواهد یافت؛ به طوری که تعداد بازنشستگان جدید سالانه از حدود 145 هزار نفر در سال 1399 به بالای 605 هزار نفر در سال 1423 میرسد. همچنین در سال 1443 کل جمعیت مستمریبگیران با عبور از 18 میلیون پرونده از جمعیت بیمهپردازان فزونی میگیرد و در نتیجه نسبت پیشتیبانی صندوق به عددی پایینتر از 1 میرسد. از طرف دیگر نسبت منابع نقدی به مصارف از حدود 82 درصد در سال 1399 به حدود 28 درصد در سال 1423 خواهد رسید و بر این اساس نرخ حق بیمه لازم برای برابری منابع و مصارف صندوق از حدود 20 درصد در سال 1399 به حدود 65 درصد در سال 1423 افزایش مییابد. عبور از این بحران مستلزم اتخاذ انواع اصلاحات پارامتریک و ساختاری و افزایش بیمهپردازان با تمرکز بر دوره اثرگذاری دو دهه آتی میباشد.
The Social Security Fund, as the largest pension fund in Iran, covers about half of the country's population, and its demographic and financial status is of social, political and economic importance. In this article, an attempt has been made to examine the demographic structure and the financial balance of this fund over the next 100 years (2020-2119). For this purpose, a one percent sample of the contributors and pensioners of the Social Security Fund is selected in the base year (2019) and its demographic and financial structure is predicted using a dynamic behavioral microsimulation model. The results show that between 2020 and 2044, the population of the pensioners will increase at a high speed; so that the number of new retirees increases from about 145,000 in 2020 to over 605,000 in 2044. Moreover, in 2064, the total population of pensioners will pass the population of contributors, and as a result, the fund's support ratio will fall well below a number lower than 1. On the other hand, the ratio of cash incomes to expenditres will reach about 28% in 2044 (from about 82% in 2020) and the contribution rate, which equates the incomes and expenditures of the fund, will reach about 65% (from lower than 20% in 2020). The results show that tne next two decades is a crutial window for pension policy-making in Iranian Social Security Fund. Solving this crisis requires the adoption of various parametric and structural reforms focusing on the effective period of the next two decades.
خلاصه ماشینی:
براي اين منظور يک نمونه يک درصدي از بيمه شدگان و مستمري بگيران صندوق تأمين اجتماعي انتخاب شده و با استفاده از يک مدل شبيه سازي خرد پويا، ساختار جمعيتي و مالي آن پيش بيني شده است .
اين در حالي است که بدون در نظر گرفتن بخش سرمايه گذاري، اگر نرخ حق بيمه براي خدمات بازنشستگي در سازمان تأمين اجتماعي را ٢١ درصد در نظر بگيريم (سهم درمان کنار گذاشته شده است ) و فرض کنيم متوسط مستمري يک بازنشسته با متوسط دستمزد شاغلان برابر باشد، آنگاه نسبت پشتيباني حدودًا بايد برابر با ٤,٨ واحد باشد تا صندوق در حالت سربه سر باقي بماند.
با اين حال ، هر ساله تعدادي نيروي کار جديد نيز به بيمه شدگان سازمان تامين اجتماعي اضافه ميشود که براي تعيين تعداد و ويژگيهاي آنها مراحل زير طي شده است : ١- براساس پيش بينيهاي سازمان ملل متحد، جمعيت ايران براي سال هاي آينده استخراج شده و بر اساس نرخ مشارکت اقتصادي در سال ١٣٩٨ (٣٩,٢ درصد) جمعيت فعال برآورد شده است .
جدول ٣: توصيف نمونه مورد استفاده در پژوهش (منبع : محاسبات پژوهش ) (رجوع شود به تصویر صفحه) همچنين لازم به ذکر است که به منظور تعيين وزن هر رکورد، ابتدا متوسط سن بيمه پردازان ، بازنشستگان ، از کار افتادگان و بازماندگان تحت پوشش صندوق تأمين اجتماعي به تفکيک گروه هاي سني ٥ ساله از سالنامه هاي اين صندوق استخراج شده است .
Framing social security reform: Behavioral responses to changes in the full retirement age.