چکیده:
سعادت و سلامت انسان ازجمله مسائل مهمی است که در قرآن کریم به آن پرداخته شده است؛ و از سویی دیگر در جامعۀ کنونی با توجه به وجود آسیب‌ها و تهدیدهای مختلف، سعادت و سلامت انسان معاصر بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. لذا حرام‌خواری و آثار آن ازجمله مواردی است که سعادت و سلامت انسان، بخصوص انسان کنونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مقالۀ حاضر به بررسی مفهوم حرام‌خواری از دیدگاه قرآن پرداخته و پیامدهای حرام‌خواری از حیث تکوینی و تشریعی آن را با تکیه بر آیات الهی بیان می‌کند. در این اثر با روش اسنادی با مراجعه به آیات قرآن کریم و تفاسیر در ذیل آیات با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی حرام‌خواری و پیامدهای حرام‌خواری تبیین شده است. حرام‌خواری دو گونه است: نخست آنکه خوردن و تصرف در چیزهایی که خوردن آنها حرام ذاتی است؛ مانند حیوانات حرام‌گوشت، مردار و خون. موارد دیگر تصرف و خوردن چیزهایی که به‌صورت فی‌نفسه حرمت ذاتی ندارد؛ اما چون با حرام‌خوار ارتباط صحیح و مشروعی ندارد و شارع همۀ راه‌های تصرف آن را حلال نمی‌داند و بعضی راه‌های کسب و اکل آن را حرام می‌داند؛ لذا تصرف و خوردن آن حرام عرضی است، مانند ربا، رشوه و کم‌فروشی.
نتایج به‌دست‌آمده از تحقیق نشان می‌دهد که حرام‌خواری فرد را در حیث تشریعی با چالش‌های چون خروج از فطرت دینی و الهی، تبعیت از اعمال و اهداف شیطان و تکذیب و عدم ایمان به‌روز جزا و از حیث تکوینی با چالش‌هایی چون ضرر به بدن و افساد آن، زایل‌شدن عقل، قساوت قلب، ابتلا به انواع بلاها، مرگ ناگهانی و انقطاع نسل مواجه می‌سازد.
خلاصه ماشینی:
همچنين پيامدهاي حرام‌خواري را که در آيات قرآن کريم مطرح شده و يا در بيان مفسران آمده، توصيف کرده، آنگاه ابعاد تکويني و تشريعي هريک از آنها را روشن سازد.
در ادامه در بخش تحليلي نيز با توجه به بيان آثار حرام‌خواري در آيات قرآن کريم و تفسير مفسران و جمع‌بندي عبارات آنها، به پيامدهاي تشريعي و تکويني حرام‌خواری از منظر قرآن کریم پرداخته شده است.
برخي دیگر از پژوهش‌هايي که با موضوع حرام‌خواري يا عناويني همسو با حرام‌خواري انجام شده، اشاره می‌شود: کتاب ربا و حرام‌خواري (سبک زندگي شيطاني) (نوري همداني، 1393)؛ در اين اثر اصالت و شرافت انساني و رابطۀ انسان با دنيا مورد بررسي و واکاوي قرار گرفته و ابعاد گوناگون آن مورد تحليل قرار گرفته؛ سپس به بيان عنوان حرام‌خواري پرداخته شده و حرام‌خواري به‌عنوان کسب حرام مدنظر قرار گرفته است.
3. انواع آثار آثار حرام‌خواري را با توجه به پيامدهايي که در بيان قرآن کريم و تحليل و تفسير مفسران به آن اشاره کرده‌اند، به دو دستۀ تکويني و تشريعي تقسيم مي‌گردد.
باتوجه به اين اهميت در تفسير آيات حرام‌خواري از مفسران بيان شده است که حرام‌خواري باعث خروج حرام‌خوار از فطرت ديني و الهي مي‌گردد.
د. قطع رابطه انساني يکي ديگر از موارد پيروي حرام‌خوار از اعمال و اهداف شيطان، قطع رابطۀ انساني است؛ لذا در آية «إِنَّما يُريدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ» (مائده: 91) به اين مورد تصريح شده، که شيطان تنها بر آن است تا با شراب و قمار ميان شما دشمنى و كينه افكند و از ياد خداوند و از نماز بازتان دارد.
(
, 
, 
)
