چکیده:
مقدمه: روستاهای ایران غالبا درگیر مسائل متفاوتی هستند که مهمترین آن عملکرد اقتصادی روستا است. در این میان وجود و حضور مناطق آزاد تجاری و صنعتی یکی از راهکارهایی است که توان جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی و به پیروی از آن توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جوامع انسانی را به دنبال دارد. هدف: هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات فعالیت منطقه آزاد تجاری – صنعتی بندرانزلی، از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی بر روستاهای پیرامون خود و چالشهای بوجود آمده در توسعه پایدار روستایی می‌باشد. روش شناسی: روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و داده‌های مورد نیاز با استفاده از منابع اسنادی و مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهدات میدانی و توزیع پرسشنامه به گردشگران و مسئولین مرتبط و نیز از طریق مطالعه‌ی شرایط محیطی–اجتماعی این محدوده و با بررسی فعالیت‌ها و طرح‌های توسعه‌ای منطقه آزاد تجاری–صنعتی انزلی با اهداف توسعه‌ی گردشگری پایدار گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیلی SWOT استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای ساکن در 5 نقطه روستایی به‌عنوان نمونه براساس مسافت کوتاه و تاثیرپذیری بیشتر این روستاها از منطقه آزاد انتخاب شدند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل نوار ساحلی منطقه آزاد انزلی و روستاهای داخل محدوده می‌باشد. یافته ها و بحث: نتایج تحقیق نشان داد که منطقه آزاد تجاری–صنعتی انزلی از موقعیت مناسب جغرافیایی برخوردار است و به دلیل همجواری بندرانزلی با بنادر سایر کشورهای حاشیه دریای خزر می‌تواند به عنوان قطب گردشگری مطرح شود. نتایج آزمون t نیز با سطح اطمینان 99 درصد نشان داد که منطقه ویژه اقتصادی انزلی سبب بهبود مولفه‌‌های اشتغال، درآمد، تثبیت جمعیت، خدمات‌رسانی و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل شده است نتیجه‌‌گیری: نتایج نهایی نشان می‌دهد که تهدیدات زیست‌محیطی و نرخ بالای تبدیل کاربری اراضی کشاورزی از مهمترین چالشهای توسعه در محدوده مورد مطالعه می‌باشد.
The present study aims to investigate the role of free zones in rural development, challenges and strategies with emphasis on the role of Anzali Free Zone. The statistical population of the study includes households living in rural areas of Lijarki district of Hassan Roud. Five villages were selected as a sample based on the short distance and greater impact of these villages from the free zone. This research is of applied type and is based on descriptive-analytical and survey methods and two documentary and field methods have been used to collect data. In the field section, two separate questionnaires were used for data collection for village officials and rural households. Their reliability was obtained according to Cronbach's alpha coefficient of 0.821 and 0.736, respectively, which indicates a favorable situation. In order to analyze the data, SPSS software was used and their analysis using Wilcoxon test in the section related to measuring the status of facilities of the statistical test comparing the mean of t and Friedman, to measure the economic, social and physical status. The studied villages were exploited. The results obtained from the situation of the study area, in terms of economic, social and physical indicators indicate that the most effects from the perspective of heads of households and rural executives physical effects in rural areas with Obtained t, 3.522 and 0.774 respectively.
(
, 
, 
)
