چکیده:
خالکوبی امری اجتماعی-فرهنگی است که در جوامع سنتی و مدرن با شیوهها، اهداف و الگوهای متفاوتی از قدیم تا عصر مدرن رایج بوده است، در ایران خالکوبی در میان زنان و مردان فروانی مشاهده میشود. هدف اصلی پژوهش مطالعه دلایل خالکوبی در جامعه ایرانی با استفاده از روش فراترکیب است. روش پژوهش از نوع فراترکیب کیفی؛ بازه زمانی 1368-1401؛ واحد تحلیل مقاله، رساله، کتاب و طرحهای پژوهشی بوده که تعداد 40 مقاله با موضوع "خالکوبی" گردآوری و بعد از غربالگری؛25 سند وارد فاز تحلیل شدند. نتایج نشان میدهد، به یکباره در سال 1399 تعداد بیشترین تحقیقات (20 درصد) درزمینه خالکوبی صورت گرفته است، همچنین بیش از یک چهارم تحقیقات؛ جامعه آماری خود را از میان شهروندان عمومی و زنان انتخاب کردهاند. در این میان عوامل اجتماعی (کجرفتاری، پیوند افتراقی، کسب جایگاه اجتماعی، آنومی اجتماعی)؛ فرهنگی (درمانی- پزشکی، انتقال معنا و پیام فرهنگی، تعلق فرهنگی، آنومی فرهنگی)؛ روانی (هراس روانی، آنومی روانی، لذت شخصی) و عوامل زمینهای (وضعیت تأهل، طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات، جنس، سن، شغل، محل زندگی، بیکاری، میزان درآمد) در گرایش خالکوبی مؤثر بوده است. بعبارت دیگر در گذشته وجه فرهنگی –هویتی و اجتماعی آن بیشتر برجسته بوده و امروزه وجوه روانی و زمینه ای. بر این اساس خالکوبی در ایران طبق نتایج فراترکیب پژوهشها، امری چند ساختی بوده و دلایل متعدد فرهنگی، اجتماعی و روانی دارد.
Tattooing is a socio-cultural issue that has been common in traditional and modern societies with different methods, purposes and patterns from ancient times to the modern era. In Iran, tattoos are seen among many women and men. The main purpose of the research is to study the reasons for tattooing in Iranian society using Qualitative meta-composite research method; in the time span of thirty three years (from 2022-1989); the analysis of fourty articles, dissertations, bookalitativs and research projects. The results show that social (deviant behavior, differential bonding, gaining social status, social anomie); cultural (therapeutic-medical, transfer of cultural meaning and message, cultural belonging, cultural anomie); Psychological (psychological panic, psychological anomie, personal pleasure) and background factors (marital status, social class, education level, sex, age, job, place of residence, unemployment, income) have been effective in the trend of tattooing. Based on this, tattooing in Iran, according to the combined results of researches, is a multi-constructed issue and has many cultural, social and psychological reason.