چکیده:
سابقه و هدف: واکنش‌های انسان در برابر موقعیت‌های تنش‌زا متعدد است؛ از شادی و نشاط در برابر رویدادهای تلاش‌برانگیز و درعین‌حال قابل حل‌وفصل گرفته تا هیجاناتی ازقبیل اضطراب، خشم، ناامیدی و افسردگی. زمانی که وضعیت تنش‌زا استمرار یابد، بسته به میزان موفقیت شخص در مقابله با آن وضعیت، احتمال اینکه او از لحاظ هیجانی دچار نوسان شود، وجود دارد. در مقالۀ حاضر سعی شده است که به راهبردهای مقابله‌ای مسئله‌محور حین اندوه و سختی بر اساس رویکرد روان‌شناسی در فرایند روان‌شناختی مبتنی بر دیدگاه امام سجاد (ع) پرداخته شود.
روش کار: روش پژوهش حاضر کیفی از نوع تحلیل محتوای متعارف است که به‌صورت هدفمند دو دعای 7 و 54 از کتاب صحیفۀ سجادیه انتخاب و با ابزار تحلیل اسنادی و داده‌های کتابخانه‌ای با نرم‌افزار مکس کیودا نسخۀ 2018 تحلیل شد. مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.
یافته‌ها: تحلیل‌ها نشان می‌دهد که در حوزۀ شناختی خداشناسی، خودشناسی، سبک بینش نسبت به سختی‌ها، توکل، امید، پذیرش، مثبت‌نگری، ایمان به خدا و اعتقاد به سنت‌های الهی، در حوزۀ رفتاری یاد خدا، اقرارکردن، درخواست‌کردن، پناه‌جویی و حمایت‌طلبی، توسل و تقوا و در حوزۀ هیجانی - معنوی دعا، یاد خدا، توسل، محبت و مهرورزی، عفو و گذشت به‌عنوان مولفه‌های مقابله‌ای در صحیفۀ سجادیه حین سختی می‌تواند موجبات کاهش غم و اندوه و اضطراب را فراهم نماید.
نتیجه‌گیری: اندوه افراطی در فرد مانع ارتباط او با خدا و عملکرد مثبت و درنتیجه مانع رشد و تکامل وجودی وی و همچنین موجب غفلتش می‌شود؛ بنابراین فرد با داشتن مهارت‌های لازم و راهبرد درست برای رویارویی با مشکلات می‌تواند به آرامش روانی برسد.
Background and Objective: People react to stressful conditions differently, which range from happiness in the face of challenging events that can be settled, to emotions such as anxiety, anger, disappointment, and depression. When the stressful condition continues, a person might experience emotional swings depending on how successful they are in coping with the situation. The present study aims to investigate the application of problem-focused coping strategies at the time of grief and hardship based on a psychological approach in psychology considering Imam Sajjad's perspective. Methods: This was a qualitative study involving content analysis. To carry out the study, two prayers (7 and 54) were purposefully selected from Sahifa al-Sajjadiah and analyzed through document analysis tools and library data were analyzed using MAXQA-2018 software. Results: Different coping strategies were extracted from Sahifa al-Sajjadiah, which could help people to be relieved at the time of grief and difficulty. These strategies can be summarized in three domains, including cognitive (knowing God, self-knowledge, attitudes toward difficulty, trust, hope, acceptance, positive outlook, faith in God, and belief in divine traditions), behavioral (remembering God, confession, requesting God, seeking refuge and protection, appeal to God and piety), and emotional-spiritual (saying prayers, remembering God, appeal to God, love and compassion, forgiveness). Conclusion: Excessive grief in people could hinder them from building a relationship with God and affect their positive acts and consequently hinder their personal growth, which leads to their negligence. Having the required skills and appropriate coping strategies, a person can deal with problems and achieve peace of mind.
(
, 
, 
)
