چکیده:
سابقه حاشیه نشینی در ایران مدرن به سالهای ١٣٠٠ باز میگردد، پدیده حاشیه نشینی که از نیمه قرن ١٩ توسعه یافته بود، در سالهای اخیر به بیشترین حد خود رسیده است. پایین بودن در آمد در روستاها و نبودن فرصتهای شغلی در جریان حرکت روستاییان به شهرها و کمبود مسکن روز به روز نمایان تر شده و تعداد جمعیت حاشیه نشینان افزایش یافته است. بحرانهای اجتماعی در مناطق حاشیه نشین یکی از مسائل مهم و اساسی است که بر جوامع تاثیرات عمیقی دارد. این بحرانها میتوانند از شکست خانوادهها و افزایش جرم و جنایت تا افزایش فقر و ناتوانی اجتماعی را منجر شوند. در این پژوهش عوامل موثر بر ایجاد بحرانهای اجتماعی در مناطق حاشیه شهر مشهد شامل ١٢ عامل شناسایی شده و در ادامه با اخذ نظر خبرگان حوزه حاشیه نشینی درجه اهمیت هر عامل مشخص گردید. نهایتا با استفاده از روش تاپسیس از مجموعه روشهای تصمیمگیری چند معیاره، رتبه بندی هریک از عوامل مشخص گردید. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل "بیکاری" با ضریب نزدیکی نسبی ٠. ٦٨٤٥٦٥، "اعتیاد" با ضریب نزدیکی نسبی ٠. ٥٨٨١٥٢، "بی ثباتی سیاسی و اقتصادی" با ضریب نزدیکی نسبی ٠. ٥١٠٧٣٤ بترتیب دارای بیشترین اهمیت در ایجاد بحرانهای اجتماعی در منطق شهر مشهد میباشند. همچنین سایر عوامل از جمله: پائین بودن حس تعلق مکانی در ساکنین، فقر، پایین بودن سطح امنیت، وجود اراضی بیدفاع، نداشتن امکانات کافی، کمبود برنامههای تفریحی - فراغتی، بیسوادی، اختلافات و ناسازگاریهای خانوادگی، وجود کارتن خوابها و زباله گردها بترتیب دارای اولویت بالاتری قرار گرفت