چکیده:
این مقاله پس از تعریف مفهوم رفق و مدارا، جایگاه، موارد، محدوده و آثار تربیتی آن را در
کلام و سیره معصومین(ع) بیان میکند و سپس رفق و مدارا با دیگران را در مواردی از قبیل:
رفق و مدارا در تبیین مسائل دینی، رفق و مدارا در تربیت عبادی کودکان، رفق و مدارا در
موعظه، و... مورد بررسی قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به معنای لغوی رفق میتوان گفت که این واژه در زبان عربی بدین معنا است که فرد کاری را به زیبایی و نرمی و با استحکام لازم انجام دهد در مقابل آن فردی است که کاری را با شدت و خشونت و زشتی انجام میدهد.
در این روایت نیز امام(ع) در آموزش روزه گرفتن به کودکان به رفق و مدارا با آنها رفتار میکند و به دیگران نیز دستور میدهد چنان عمل کنند.
محدوده رفق و مدارای تربیتی در اینجا لازم است به این سؤال نیز بپردازیم که آیا در سیره تربیتی معصومین(ع) محدودهای برای رفق و مدارای تربیتی معین شده است یا نه؟ در صورت مثبت بودن جواب، درچه مواردی میتوان از رفق و مدارا استفاده کرد و در چه مواردی نمیتوان؟ البته، در مورد این پرسش نمیتوان جواب قاطعی ارائه کرد، در عین حال با توجه به سیره معصومین(ع) میتوان به مؤلفههایی که ما را در دستیابی به پاسخ کمک میکند اشاره کرد.
برخی از این مؤلفهها عبارتند از: جهل و علم معصومین(ع) در مواردی که با فردی جاهل یا ناآگاه به احکام و آموزههای دینی مواجه میشدند با او به رفق و مدارا برخورد میکردند و اجازه نمیدادند دیگران نیز با آنان به شدت و خشونت رفتار کنند.
این روایت، در واقع، بیان کننده این معنا است که عدم رعایت رفق و مدارا در مقام تربیت، حتی اگر در مورد خود فرد باشد، موجب میشود وی از عبادت و سایر اعمال دینی خسته و در نتیجه متنفر گردد و بدین سبب از طی مسیر کمال باز بماند."