خلاصه ماشینی:
"بقلم آقای محمد تقی خزاعی (شریک جرم حسابی) بعد از حمد ایزد توانا بعرض محترم خوانندگان میرساند باستناد چندین خبر متواتره که ذیلا نگاشته میشود بر هر فردی از افراد بشر تحصیل علوم دینیه و دنیویه که توام با هم هستند فریضه است و دوری از آن جز جهالت که مولد حسرت و ندامت و سرافکندگی است نتیجهء مطلوبی ندارد (طلب العلم فریضة علی کل مسلم و مسلمة)(اطلبوا العلم من المهد الی اللحد)(اطلبوا العلم و لو بالصین)و بگواهی تواریخ از بدو اجتماع بشر و مدنیت آن هر قومی در هر نقطه از این اراضی پهناور در دنیا زندگی کرده و عدهء معدودی بنام قائد و پیشوا عمر خود را صرف ترقی آن قوم گردانیده و برای بسط آب و خاک خود مجاهدت شایان تقدیری نموده‌اند و باز بگواه تاریخ قائدین ایران که بنام سلطان و شاهنشاه خوانده شده‌اند در این باره بیش از شاهان ممالک دیگر لیاقت و کفایت و کوشش از خود نشان داده‌اند لکن حالا با دیده باز میبینم که ملت ایران خوار و سرافکنده‌ترین ملل عالم است و این پیش‌آمد ناشی از چیزی نیست جز اینکه ملت با نظر پست و بی‌اهمیت بهم نگریستن و همدیگر را خوار و بیمقدار شمردن خودخواهی و هوس‌بازی کبر و غرور و شهوت پرستی در این مملکت بسر حد کمال بی‌کمالی رسیده خیانت و رشوه ظلم و تعدی نقاب ظلمانی خود را چنان بچهرهء خورشید عدالت افکنده که احدی را یارای تشخیص یکدیگر دادن نیست مگر ماها بشر از نسل یک آدم خاکی نیستیم!پس چرا گرگ صفت بیکدیگر مینگریم و برای پاره کردن نوع خود از هر سباعی درنده‌تر گشته‌ایم سرچشمه این درنده‌خوئی و بی‌باکی را نیک دریافته‌ام چیزی نیست الا لقمهء حرام."
(
, 
, 
)
