چکیده:
یکی از ثمرات نقدنویسی این است که مخاطبان را با نقاط ضعف و قوت کتاب آشنا میسازد و از سوی دیگر قدرت شکوفایی و رشد نویسندهء کتاب را در آثار بعدیاش دوچندان میگرداند.همچنین زوایای مبهم و تاریک را فراروی نویسنده قرار میدهد تا بدان روشنی بخشد. مطبوعات به مثابهء چراغ روشنگری است که زوایای آشکار و نهان جوامع را در آینهء زمان منعکس میسازد و ما را با رویدادها،حوادث و احوالات روزگاران گذشته بیش ازپیش آشنا میسازد.بنابراین با مراجعه به مطبوعات میتوان حوادث ناگفتهء بسیاری را به صحنهء ظهور کشاند. آذربایجان در طول سالیان دراز مرکز مبارزات سیاسی-اجتماعی و یکی از کانونهای ترویج و اشاعهء اندیشههای سیاسی،آزادیخواهی و عدالتطلبی در دورههای مختلف تاریخی بوده است.ازاینرو بررسی این دوره از تاریخ کشورمان با بهرهگیری از مطبوعات،زوایای تاریک این دوره را برای محققان و پژوهشگران بیش از گذشته روشنتر میسازد و این امر میسر نمیشود مگر با چاپ و انتشار منابع غنی در حوزه تاریخ مطبوعات. اخیرا کتابی از سوی کتابخانه ملی منتشر شده است تحتعنوان تارخچه و تحلیل روزنامههای آذربایجان.این کتاب پایاننامهء دکترای آقای موسی مجیدی است.به گفتهء مؤلف،کتاب روزنامه و روزنامهنگاری را«در محدودهء آذربایجان ایران و خارج از ایران»در فاصلهء سالهای 1230 تا 1380 خورشیدی بررسی میکند و مشتمل بر چهار بخش است:
خلاصه ماشینی:
") در این بخش نیز تعدادی از نشریات آذربایجانی خارج از محدودهء آذربایجان که توسط ایرانیان یا روزنامهنگاران ایرانی انتشار یافتهاند،و از دید نویسنده کتاب دورمانده، اشاره شده است.
9. پیک آذر(زنجان) فرهنگی-اقتصادی-سیاسی- اجتماعی/تأسیس:مرداد و شهریور /9731ماهنامه/صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمد نقی صالحی/سردبیر:بهرام محمدی/فارسی-ترکی/تیراژ:00051 نسخه.
چشمه(اردبیل) سیاسی-فرهنگی-اجتماعی- ورزشی/تأسیس:پیششماره اول بهمن 7731 و شماره اول دی /8731دوهفته یکبار/ صاحب امتیاز و مدیر مسئول:اکبر جعفری/سردبیر:دارا نجفی خیاط/تکشماره: 052 ریال/تیراژ:0003 نسخه.
دانش کشاورزی(تبریز) علمی-پژوهشی/تأسیس:نیمه دوم /8631فصلنامه/مدیر مسئول:جلیل شجاع غیاث/سردبیر:حمد الله کاظمی اربط/فارسی- انگلیسی/وابستگی:دانشگاه تبریز،دانشکده کشاورزی/تکشماره:0051 ریال/تیراژ:005 نسخه.
دانشگاه تبریز،دانشکده ادبیات و علوم انسانی نشریه(تبریز) علوم انسانی،ادبیات فارسی،انگلیسی و فرانسه/تأسیس:فروردین /7231فصلنامه/مدیر مسئول:رضا ایراندوست تبریزی/سردبیر:محمد شیخ نوری/زبان: فارسی-انگلیسی/وابستگی:دانشگاه تبریز، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی/تیراژ:0001 نسخه.
دبیرستان فردوسی تبریز(تبریز) اجتماعی-فرهنگی-خبری/تأسیس 6231 ش/سالانه/صاحب امتیاز و ناشر: دبیرستان فردوسی/مدیر مسئول:کمال الدین علوی-حمید صمدی منبع:فهرست مجلات موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی،ج دوم، ص 501.
رویداد(زنجان) فرهنگی-خبری/پیششماره اول بهمن 4731 و شماره اول مرداد /5731ماهنامه/مدیر مسئول:سید هاشم موسوی/سردبیر:منصور معصومی/رایگان/وابستگی:دانشگاه زنجان/این نشریه از شماره 21 بهمن 7731 به صورت روزنامه چاپ میشود.
کتابخانه ملی تبریز،نشریه (تبریز) خبری-ادبی-تاریخی/تأسیس:8331 ش/مدیر:علی دهقان/ناشر:کتابخانه ملی تبریز/زبان:فارسی منبع:فهرست مجلات موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی،ج اول،ص 432.
کوشا(ارومیه) سیاسی-فرهنگی-اجتماعی/تأسیس: پیششماره اول آبان /9731هفتگی/صاحب امتیاز و مدیر:غلامرضا غنیزاده/سردبیر:حامد عطایی/تکشماره: 005 ریال/تیراژ:0021 نسخه.
44-ندای سلدوز(ارومیه) سیاسی-اجتماعی-فرهنگی- ورزشی/تأسیس:مرداد 51/9731 روز یکبار/صاحب امتیاز و مدیر:سید حامد مدنی/سردبیر:پیمان رضائی بالاجو/تکشماره: 005 ریال/تیراژ:0005 نسخه.
مشخصات شناسنامهای نشریاتی که خارج از شهرهای آذربایجان منتشرشده و ذکری از آنها در کتاب نیامده است: انقلاب یولوندا(تهران) تأسیس:0891 م/زبان:آذربایجانی/ ماهنامه/سیاسی-ادبی/سردبیر:ح.
نگین سبز(خرمدره) اجتماعی-اقتصادی-فرهنگی-سیاسی/ تأسیس:خرداد /9731زبان:فارسی-ترکی/ ماهنامه/صاحب امتیاز و مدیر:جمشید شیخی/ تکشماره:005 ریال/تیراژ:0003 نسخه."