خلاصه ماشینی:
"جایگاه مهم قواعد فقهی و اولین تدوین در میان فقیهان شیعی،ما را بر آن داشته است تا به بررسی کتاب القواعد و الفوائد بپردازیم و سبک آن را با دیگر سبکهای موجود در میان اهل سنت مقایسه کنیم،تا در ضمن پاسخ به کسانی که معتقدند شهید اول از کسانی چون قرافی یا علایی در این امر تبعیت صرف کرده است،این مطلب روشن شود که شهید تا چه اندازه تحت تأثیر آنان بوده و تا چه مقدار خود صاح سبک بوده است.
در مقایسهی اجمالی بین کتاب القواعد شهید و قواعد الاحکام ابن عبد السلام در خصوص قواعد خمس باید گفت:شهید به همه قواعد پنجگانه در جایگاه خاص خود-در جلد اول القواعد-توجه نشان داده،به مدارک قاعدهها اشاره کرده و کوشش زیادی در بیان مصداقهای قواعد مبذول داشته است.
قاعده لا حرج از دیدگاه شهید اول فهرست قواعد پنجگانه در کتاب القواعد و الفوائد بدین قرار است: *1-القاعدة الاولی:تبعیة العمل للنیة؛ *2-القاعدة الثانیة:المشقة موجبة للیسر؛ *3-القاعدة الثالثة:قاعدة الیقین و هی النباء علی الاصل،اقسام الاستصحاب؛ *4-القاعدة الرابعة:الضرر المنفی؛ *5-القاعدة الخامسة:العادة.
»81 شهید پس از آن سه مورد از احکام خمسه را دربارهی مصادیق قاعدهی لا حرج برمیشمارد:ترخیص در امور شرع گاهی واجب میشود(مانند خوردن گوشت مردار)، هنگامی که ترس از مرگ باشد و نوشیدن شراب برای پایین دادن لقمه و شکسته خواندن نماز در سفر و خوف و قصر روزه در سفر نزد شیعه و گاهی رخصت مستحب میشود:مانند نگاه کردن به زن نامحرمی که در معرض عقد است و گاهی هم رخصت مباح میشود همانند شکسته خواندن نماز در مکانهای چهارگانه؛مسجد الحرام،مسجد نبوی،مسجد کوفه و حائر حسین-علیه السلام-.
نکته چهارم:شهید اگرچه مراتب غرر را در ضمن بند چهارم از ابن عبد السلام نقل کرده است،اما مطالبی را به عنوان مصادیق تخفیف در معاملات بر مطالب قواعد الاحکام افزوده است."