خلاصه ماشینی:
"البته این نکته را نیز نباید از ذهن دور داشت که لطافت،زیبایی عظمت و قوت معماری هند و شهرتش در سطح جهان به علت آمیختگی دو فرهنگ و دو ذوق و دو سلیقه زیباییشناسی بوده است و معماری هندو-اسلامی که فرزند این دو فرهنگ است چنان به اوج رسید که توانست خود را به عنوان یکی از برترین و والاترین نمونههای معماری جهان به اثبات برساند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) منار کهیرکی (قرن چهارده میلادی) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منار قطب (قرن دوازده میلادی) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منار غزنه (قرن یازده میلادی) نوع منارهای عهد سلطنت دهلی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مسجد قطب(دهلی) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مسجداجمیر(راجستان) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مقبرهء غیاث الدین تغلق(دهلی) (به تصویر صفحه مراجعه شود) دروازهء علایی(دهلی) قوسهای استفاده شده در بناهای عهد سلطنت دهلی 1-اولین و قدیمیترین این آثار به قرن هشتم میلادی مربوط میشود که طی آن بخش عمدهای از نواحی تحتانی درهء سند از طریق اعراب مهاجم تحت سلطه و نفوذ خلفای بغدادی قرار گرفت.
کلیه سنگهای استفاده شده در بنای این مسجد،از باقیمانده همان بتکدهها و معابدی است که به دست قطب الدین ایبک ویران شده و گویی سازندگان آن از روی قصد و غرض و برای ثبت این پیروزی تاریخی سنگهایی را از معابد مذکور که حاصل نقش و تصاویر اصنام و خدایان هنود بود در دیوارهای مسجد نصب نمودهاند،و من به چشم خود نمونههای مستعدد از این شمایلهای سنگی را بر بدنه مسجد قبة الاسلام دیدهام.
بنای شبستان این مسجد،منار قطب و مقبره التوتمیش(73- 1121 م)،دروازهء زیبایی علایی ساخته شده در زمان علاء الدین خلجی(6131-7921 م)و بالاخره بنای زیبا و کوچک امام ضامن6که زمان ساخت آن به سال 449 هجری(83-7351 م)باز میگردد،چون موزهای کوچک سیر تحول معماری اسلامی رادر هند در طی چند قرن نشان میدهد."